Andrzejewo: Uroczystości pochówku szczątków żołnierzy z 1920 r.
W Andrzejewie (woj. mazowieckie) rozpoczęły się uroczystości związane z pochówkiem szczątków żołnierzy ochotników z 1920 r. Odkryto je w listopadzie, w czasie prac ekshumacyjnych przeprowadzonych na terenie gminy.
Po żałobnym nabożeństwie w intencji poległych żołnierzy, odprawionym w kościele w Andrzejewie, szczątki zostaną uroczyście przewiezione do - oddalonego o ok. 20 km - Szumowa (woj. podlaskie), gdzie po południu zostaną pochowane na tamtejszym cmentarzu parafialnym.
W uroczystościach biorą udział przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, poczty sztandarowe, grupy rekonstrukcyjne, harcerze. Rano, podczas wspólnej uroczystej sesji rady gmin Andrzejewo i Szumowo, przyjęły deklarację w sprawie "upamiętnienia obrońców ojczyzny poległych w działaniach wojennych w 1920 r." na terenie obu gmin.
Szczątki zostały odnalezione w czasie badań miejsc ostatnich walk 18. Dywizji Piechoty, we wrześniu 1939 r. wchodzącej w skład Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Narew". Projekt takich badań realizuje stowarzyszenie "Wizna 1939" wraz z samorządem gminy Andrzejewo.
To w ramach tych prac, pod koniec listopada 2017 r., odnaleziona została zbiorowa mogiła, w której - jak się okazało po ekshumacjach i analizie antropologicznej - odkryto szczątki polskich żołnierzy poległych w walkach z bolszewikami w sierpniu 1920 r.
Okazało się, że to mogiła poległych w walkach, które miały miejsce 4 sierpnia 1920 r. pod Paprocią i Pęchratką (w okolicach Zambrowa, województwo podlaskie). Chodzi o żołnierzy 201. Pułku Piechoty (ochotniczego), którego główną siłę stanowili harcerze.
W oparciu m.in. o analizy antropologiczne ustalono, że w mogile było pochowanych dziesięciu żołnierzy, wśród nich jedna osoba w wieku 25-30 lat, osiem w wieku 17-20 lat i jedna w wieku 14-17 lat. Odnaleziono tam też np. polskie guziki z orłem, guziki od bielizny osobistej oraz złoty sygnet z oczkiem.
Piątkowe uroczystości odbywają się pod honorowym patronatem m.in. ministra obrony narodowej i wojewody podlaskiego. Wcześniej wojewoda wydał zgodę na pochówek szczątków na cmentarzu w Szumowie, gdzie znajduje się kwatera wojenna żołnierzy 201. Pułku Piechoty.
Sylwia Wieczeryńska, Robert Fiłończuk