Dyskusja w IPN o Instytucie Józefa Piłsudskiego w Ameryce
"O honor i sztandar, który nas skupia" to tytuł książki o Instytucie Józefa Piłsudskiego w Ameryce, która w czwartek będzie tematem dyskusji w IPN w Warszawie. W spotkaniu wezmą udział historycy m.in. autor książki Krzysztof Langowski, Sławomir Cenckiewicz i Tadeusz Wolsza.
Publikacja jest pracą doktorską Krzysztofa Langowskiego, który zainteresował się dziejami Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce, założonemu przez środowisko piłsudczykowskie na emigracji w 1943 r. Inicjatywa przedstawicieli Polonii - jak przypomina IPN - bezpośrednio nawiązywała do tradycji i osiągnięć przedwojennego Instytutu Badania Najnowszej Historii Polski w Warszawie.
"Autor nie tylko scharakteryzował środowisko emigracyjne i jego najwybitniejszych działaczy, ale nade wszystko - opierając się na bogatych zbiorach Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce - przedstawił najważniejsze płaszczyzny aktywności placówki i jej dorobek na przestrzeni dziesięcioleci" - podał IPN.
"Omawiając pracę naukową, edytorską, edukacyjną i popularyzatorską Instytutu, zaprezentował także wiele postaci z nim związanych - działaczy, naukowców, wolontariuszy. Podjął również próbę określenia znaczenia Instytutu zarówno dla środowiska naukowego w kraju i za granicą, jak i Polonii amerykańskiej" - dodał.
W dyskusji, którą w czwartek w Centrum Edukacyjnym IPN "Przystanek Historia" otworzy prezes IPN Jarosław Szarek, wezmą udział dr Krzysztof Langowski z Archiwum IPN, dyrektor Wojskowego Biura Historycznego i wiceszef Kolegium IPN dr hab. Sławomir Cenckiewicz, dr hab. Piotr Kardela, który kieruje oddziałem IPN w Białymstoku oraz prof. dr hab. Tadeusz Wolsza reprezentujący Instytut Historii PAN. Spotkanie poprowadzi dyrektor Archiwum IPN Marzena Kruk.
Instytut Józefa Piłsudskiego, działający od 1943 r. w Nowym Jorku, nawiązuje do tradycji Instytutu Badania Najnowszej Historii Polski powołanego w 1923 r. w Warszawie. Instytut założyli w czasie okupacji piłsudczycy, w tym minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego prof. Wacław Jędrzejewicz oraz grupa polonijnych działaczy niepodległościowych. Wśród jego organizatorów i współpracowników byli Władysław Bortnowski, Adam Koc, Kazimierz Wierzyński.
Misją jest gromadzenie, przechowanie i konserwacja dokumentów i innych materiałów historycznych dotyczących Polski i Polonii, udostępnianie zbiorów badaczom, prowadzenie badań z dziedziny współczesnej historii Polski i Polonii, popularyzacja historii i kultury polskiej. Instytut posiada archiwum, bibliotekę liczącą ponad 20 tysięcy książek, kolekcję obrazów głównie malarzy polskich, prowadzi też działalność naukową, wydawniczą i edukacyjną.
Na zbiory Instytutu składają się m.in. dokumenty uratowane w 1939 r. i wywiezione z kraju, a także kolekcje archiwalne tworzone na emigracji. Instytut gromadzi obok archiwaliów i książek także zbiory fotograficzne, dokumentację audiowizualną, druki, medale, dzieła sztuki.
