IPN udostępnił kolejne 66 tysięcy opisów akt

"Instytut Pamięci Narodowej na stronie internetowej Inwentarza Archiwalnego opublikował kolejne 66 tysięcy opisów akt ze swojego archiwum. Inwentarz Archiwalny - dostępny w internecie od dn. 31 grudnia 2012 r. (a od 27 lutego 2017 r. w wersji obejmującej szerszy zakres informacji) - zawiera obecnie dane dotyczące ponad 2 mln 20 tysięcy jednostek archiwalnych" - poinformował we wtorek Instytut.

Inwentarz IPN nie zawiera treści dokumentów; dostępne są one np. dla historyków lub dziennikarzy w archiwach IPN w całej Polsce.

Inwentarz archiwalny IPN pełni rolę spisu treści dla wszystkich korzystających z dokumentacji zgromadzonej w IPN. Dostępny jest na stronie www.inwentarz.ipn.gov.pl i przedstawia opis zasobu poprzez informacje o konkretnych jednostkach archiwalnych. Mimo że inwentarz IPN nie zawiera treści dokumentów, to jednak dzięki jego systematycznemu poszerzaniu przez archiwistów IPN każdy obywatel może zapoznać się z informacjami o tym, kto np. pracował w Służbie Bezpieczeństwa, kto był jej tajnym współpracownikiem, a kto osobą pokrzywdzoną przez komunistyczne władze. W ostatnim czasie to dzięki inwentarzowi archiwalnemu można było dowiedzieć się o tym, co zawierają archiwa na temat przeszłości byłego prezesa NFOŚiGW Kazimierza Kujdy.

Instytut, który wielokrotnie już zachęcał historyków i dziennikarzy, do badania jego zasobów archiwalnych podał we wtorek, że nowe opisy dotyczą dokumentów pozyskanych m.in. z ukraińskich archiwów, które dotyczą sowieckich represji wobec Polaków, głównie ofiar tzw. operacji polskiej NKWD z lat 1937-1938 (to jedna z największych zbrodni ludobójstwa popełniona na narodzie polskim w jego dziejach). Inne opisy dotyczą np. rękopisów Rudolfa Hoessa - komendanta obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, które sporządził on podczas powojennego uwięzienia.

Na uwagę zasługują również opisy dokumentów dotyczących zabójstwa ks. Jerzego Popiełuszki - jak już PAP informowała wcześniej - przekazanych do Archiwum IPN po śledztwach prowadzonych przez Prokuraturę Wojewódzką w Warszawie. To postępowanie w sprawie sprawstwa kierowniczego zabójstwa kapelana Solidarności wobec wysokich funkcjonariuszy MSW: Władysława Ciastonia i Zenona Płatka, a także odrębne śledztwo w sprawie uprowadzenia i zabójstwa ks. Popiełuszki.

"Interesującą okolicznością jest opublikowanie w inwentarzu opisów kopii cyfrowych 28 tomów akt Komisji Likwidacyjnej działającej pod kierownictwem gen. Lucjana Żeligowskiego, powołanej w celu dokumentacji i wyjaśnienia okoliczności zamachu majowego 1926 r." - dodał Instytut, przypominając też, że kopie te zostały uzyskane przez Archiwum IPN z Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku.

Przedstawiając statystyki archiwiści IPN podali, że inwentarz uzupełniono o opisy akt wytworzonych przez cywilne organy bezpieczeństwa państwa (ponad 23 tys. nowych rekordów) - w tym pochodzących ze zlikwidowanego tzw. zbioru zastrzeżonego, wojskowy wymiar sprawiedliwości (ponad 21 tys. nowych opisów), jednostki i administrację wojskową (ponad 5,9 tys. nowych opisów), cywilny wymiar sprawiedliwości (ponad 4,5 tys. nowych opisów), archiwa osobiste i kolekcje (ponad 3 tys. nowych opisów), Główną Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich i jej terenowe ogniwa (ponad 2,1 tys. nowych rekordów), wojskowe organy bezpieczeństwa państwa (ponad 1,9 tys. opisów), władze okupacyjne i instytucje III Rzeszy Niemieckiej (ponad 1,2 tys. rekordów), instytucje penitencjarne (ponad 600 nowych rekordów), instytucje państwowe i organizacje społeczne (ponad 300 nowych opisów), dział zbiory archiwalne powiększył się o ponad 1,6 tys. nowych rekordów.

"Większość opublikowanych w inwentarzu opisów akt wytworzonych przez instytucje wojskowego wymiaru sprawiedliwości dotyczy akt dochodzeń i procesów prowadzonych przez wojskowe prokuratury i sądy w latach czterdziestych XX w., kiedy wojskowa jurysdykcja pełniła funkcję jednego z głównych narzędzi represyjnych dyktatury komunistycznej" - czytamy w komunikacie IPN.

Publikacja kolejnej transzy opisów jednostek archiwalnych przewidziana jest na jesień br.