"Zapal Światło Wolności" w rocznicę stanu wojennego

"Światło Wolności", o którego zapalenie zwraca się IPN w 33. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego, nawiązuje do gestu papieża Jana Pawła II i prezydenta USA Ronalda Reagana, którzy w grudniu 1981 r. w ten sposób przypominali o Polsce.

Akcję "Ofiarom stanu wojennego. Zapal Światło Wolności" honorowym patronatem objął prezydent Bronisław Komorowski. "13 grudnia zapalając +Światło Wolności+ ponownie oddamy hołd wszystkim ofiarom stanu wojennego - śmiertelnie pobitym w starciach z milicją, internowanym, zwolnionym z pracy, relegowanym z uczelni oraz zmuszonym do emigracji z powodów politycznych. Tego wieczoru także będziemy myślami z tymi, którzy obecnie pragną wolności i walczą o nią" - napisał w liście do prezesa IPN Łukasza Kamińskiego zastępca szefa Kancelarii Prezydenta Sławomir Rybicki.

Prezes Instytutu zwrócił się również do samorządowców - marszałków województw, prezydentów i burmistrzów miast w całej Polsce o udział w akcji społecznej poprzez zapalenie świeczek w oknach urzędów oraz wyświetlenie w przestrzeni publicznej miast specjalnie przygotowanej prezentacji multimedialnej. Gesty te mają przypomnieć "o wspólnych ideałach wolności, demokracji i prawdy niezależnie od czasu i warunków politycznych".

W Warszawie prezentacja multimedialna ma być wyświetlana 12 i 13 grudnia od godz. 17 do północy na wieżach warszawskiego kościoła św. Stanisława Kostki. Tworzyć ją będzie symbol akcji, czyli zapalona świeca oraz lista nazwisk ofiar stanu wojennego wraz z ich portretami.

Jak podkreślają przedstawiciele IPN miejsce to jest symboliczne, ponieważ w tym kościele msze św. za ojczyznę odprawiał ks. Jerzy Popiełuszko. W październiku minęła 30. Rocznica zamordowania kapelana warszawskiej Solidarności przez SB.

Od 12 grudnia przed Urzędem Dzielnicy Bemowo będzie prezentowana wystawa plenerowa PIN "586 dni stanu wojennego". Będzie można na niej zobaczyć fotografie, ulotki, prasę opozycyjną i rysunki satyryczne przybliżające sytuację polityczną i społeczną podczas stanu wojennego.

W Warszawie i innych miastach 12 grudnia o godz. 22 w kinach sieci Ciemna City odbędą się maratony filmowe. Będzie podczas nich można obejrzeć filmy "Bez końca" Krzysztofa Kieślowskiego, "Popiełuszko. Wolność jest w nas" Rafała Wieczyńskiego oraz "80 milionów" Waldemara Krzystka. Bezpłatne bilety, których liczba jest ograniczona, można otrzymać w wybranych siedzibach PIN i w kasach kin.

13 grudnia mieszkańcy stolicy będą mogli również odbyć przejażdżkę zabytkowym Ikarusem 280 z pl. Konstytucji na trasie przybliżającej miejsca związane ze stanem wojennym. Objazdowi będzie towarzyszył komentarz historyczny i koncert piosenek opozycyjnych.

Tego samego dnia wieczorem w warszawskim Centrum Edukacyjnym Przystanek Historia zaplanowano koncert poetycki upamiętniający wprowadzenie stanu wojennego, podczas którego zabrzmią m.in. utwory Przemysława Gintrowskiego i Jacka Kaczmarskiego.

Akcja "Ofiarom stanu wojennego. Zapal Światło Wolności" odbędzie się również w innych miastach. W jej ramach zaplanowano m.in. wystawy, warsztaty, konkursy i lekcje historyczne dla młodzieży, a także gry miejskie, spotkania i prelekcje poświęcone stanowi wojennemu.

Stan wojenny został wprowadzony 13 grudnia 1981 r. Tego dnia od rana Polskie Radio i Telewizja Polska nadawały wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym informował on Polaków o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON) i wprowadzeniu na mocy dekretu Rady Państwa stanu wojennego na terenie całego kraju.

Jeszcze 12 grudnia przed północą rozpoczęły się zatrzymywania działaczy opozycji i Solidarności. W ciągu kilku dni w 49 ośrodkach internowania umieszczono około 5 tys. osób. W ogromnej operacji policyjno-wojskowej użyto w sumie 80 tys. żołnierzy, 30 tys. milicjantów, 1750 czołgów, 1900 wozów bojowych i 9 tys. samochodów.