Te piosenki zagrzewały do walki. Dziś przypominają o bohaterach i ich historiach
Patriotyczne piosenki to coś więcej niż muzyka. To emocje, wspomnienia i duma, które łączą pokolenia. Od żołnierskich pieśni po współczesne interpretacje te utwory przypominają, czym jest wolność i jaką cenę za nią zapłacono. Przedstawiamy ranking najpiękniejszych polskich pieśni patriotycznych. Przed nami 11 listopada, czyli jedno z najważniejszych polskich świąt państwowych.
“Wspomnienie" to pieść patriotyczna znana również pod nazwą “Nie pamiętasz, bo nie możesz". Autor oraz rok powstania tekstu nie są dokładnie znane, natomiast piosenka ogromną popularnością cieszyła się w latach 70. i 80. XX wieku.
Utwór ten ukazuje jak świat zmienił się od czasów wojny i ile “kosztowało" obecne, spokojne życie. To także przypomnienie o tym, jak istotna jest pamięć o przeszłości i bohaterach, którzy walczyli za wolność. Jest to swego rodzaju apel do kolejnych pokoleń o to, aby pamiętać o trudnych wydarzeniach i o ludziach oddających życie.
“Serce w plecaku" powstało dokładnie w 1933 roku. Autorem tekstu jest podoficer Michał Zieliński. Początkowo wcale nie była to pieśń, a wiersz o tym samym tytule. Został on stworzony w ramach konkursu gazety “Żołnierz Polski". W 1938 roku tekst coraz częściej był śpiewany pod melodię stworzoną również przez Michała Zielińskiego. Natomiast tekst piosenki znacząco różnił się od wiersza. Największa popularność utworu przypada na lata 1939-1945.
Tematem tej piosenki patriotycznej jest miłość w czasie wojny. Opowiada o żołnierzu, który niesie w plecaku “drugie serce" od dziewczyny, która go kocha. Cały tekst jest skierowany do tej właśnie ukochanej, co czeka w domu. To pokazuje inne oblicze wojny i walki o wolność.
Pieśń wojskowa “O mój rozmarynie" znana jest także pod tytułem “Rozmaryn". Według niektórych źródeł jej pierwowzorem mogła być piosenka “Koło ogródeczka woda ciekła", która była już znana w czasach kampanii napoleońskiej.
“O mój rozmarynie" po raz pierwszy został wydrukowany w zbiorze “Żołnierskie piosenki obozowe" Adama Zagórskiego. Za część tekstu miał odpowiadać Wacław Denhoff-Czarnocki, jedna zwrotka miała powstać w 4 Pułku Leginów. Niestety przez to, że utwór powstawał stopniowo, większość jego autorów jest nieznana. Za muzykę prawdopodobnie odpowiada Zygmunt Pomarański, który miał nauczyć śpiewać tę piosenkę oddział Strzelca w drodze z Lanckorony do Krakowa w 1913 roku.
W ludowych wierzeniach rozmaryn symbolizował miłość, wierność. Dawniej rozmaryn był także kładziony na grobach żołnierzy. Piosenka opowiada o żołnierzu, który został odrzucony przez ukochaną.
Piosenka patriotyczna “Czerwone maki na Monte Cassino", jak wskazuje nazwa, związana jest bezpośrednio z bitwą o Monte Cassino. Pieśń powstała w 1944 roku, a dokładnie w nocy z 17 na 18 maja. Co ciekawe,ostatnia zwrotka powstała lata później, bo dopiero w 1969 roku, w 25. rocznicę bitwy. Za słowa odpowiadał Feliks Konarski pseudonim Ref-Ren. Był to znany śpiewak operetkowy i kompozytor. Muzyką do utworu zajął się Alfred Schutz, kompozytor i dyrygent.
Ta pieśń wojskowa opowiada o żołnierzach, którzy walczyli o Monte Cassino. Dla autora czerwone maki, które zakwitły po nocy, stały się symbolem bohaterstwa i ofiary. Ich wyjątkowo intensywny kolor miał być wynikiem polskiej krwi, która została przelana podczas walk.
Ta piosenka patriotyczna została wydana w 1914 roku. Za tekst odpowiada Feliks Gwiżdża. Słowa zostały wpasowane do znanej melodii ludowej nieznanego autora. Pierwotnie zamiast tytułu “Przybyli ułani pod okienko" pieśń nosiła nazwę “Pieśń czwartego szwadronu".
Pieśń ta opowiada o ułanach, którzy przybyli do panny z prośbą o napojenie koni. Mają oni udać się do Warszawy i Wilna. W pełnym zapisie z 1914 roku znajdują się także takie miasta jak Lwów, Kijów, Berlin, Hamburg, Drezno, Tyrol, Poznań i Kraków. Mają nadzieję, że Polsce uda się odzyskać niepodległość.
“Rota" to tekst, który powinien znać każdy Polak. Ta patriotyczna pieśń oparta jest na wierszu Marii Konopnickiej o tym samym tytule. Tekst po raz pierwszy został opublikowany w 1908 roku. Najpopularniejszą muzykę do “Roty" w 1910 roku napisał polski kompozytor Feliks Nowowiejski.
Impulsem do powstania utworu było oburzenie skalą prześladowań Polaków w zaborze pruskim. Bezpośrednią sytuacją, która miała skłonić autorkę był protestacyjny wiec kobiet w Poznaniu 10 maja 1908 roku. Wydarzenie to było odpowiedzią na pruską ustawę o wywłaszczeniu oraz “paragraf kagańcowy" w ustawie o zebraniach i stowarzyszeniach.
“Rota" po odzyskaniu przez Polskę niepodległości była rozpatrywana jako hymn narodowy. Co więcej, pieśń była hymnem Litwy Środkowej i Polskiego Kraju Narodowo-Terytorialnego w latach 1990-1991. Obecnie jest hymnem Polskiego Stronnictwa Ludowego i Ligi Polskich Rodzin.
Pieśń wojskowa “Jak to na wojence ładnie" niekiedy występuje również pod tytułem “Śpij kolego". Utwór powstał w 1863 roku, a jego autorem jest Władysław Tarnowski, polski poeta i kompozytor. Autor działał wówczas pod pseudonimem Ernest Buława. Skomponował ją pod ludową pieśń węgierską.
Inspiracją do powstania “Jak to na wojence ładnie" było powstanie styczniowe, w którym artysta brał udział. Z tego powodu pieśń ta nawiązuje właśnie do wydarzeń, których początek miał miejsce w styczniu 1863 roku.
Pieśń patriotyczna “Żeby Polska była Polską" to jedna z najmłodszych pozycji na tej liście. Utwór powstał w 1976 roku. Autorem tekstu jest Jan Pietrzak, natomiast muzykę do piosenki stworzył Włodzimierz Korcz.
Bardzo dużą popularność piosence przyniósł występ Jana Pietrzaka na Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu w 1981 roku. Za występ otrzymał główną nagrodę, jaką jest “Złota Karolinka". W latach 80. XX w. utwór zyskał miano pieśni hymnicznej. Dla wielu był on artystyczną walką z władzą komunistyczną.
Piosenka patriotyczna “Pierwsza kadrowa" występuje też pod nazwami “Raduje się serce" lub “Kadrówka". Historycznie jest to pieść pierwszej kompanii kadrowej. Utwór powstał podczas marszu 1KK, który trwał między 6, a 12 sierpnia 1914 roku. Autorami tekstu są Tadeusz Ostrowski “Oster" i Kazimierz Łęcki “Graba". Pierwotnie utwór był śpiewany pod tempo marszu.
Piosenka “Rozszumiały się wierzby płaczące" cieszyła się bardzo dużą popularnością u polskich partyzantów z okresu II wojny światowej. Utwór ten został oparty na innej piosence o tytule “Rozszumiały się brzozy płaczące" autorstwa Romana Ślęzaka. Nieznany autor rozszerzył i przerobił tekst piosenki w 1943 roku. Melodią do tego utworu pochodzi z marsza “Pożegnanie Słowianki", skomponowanego przez Wasyla Agapkina w 1912 roku.