1868 rok - kalendarium wydarzeń z historii Polski
We Lwowie zostaje powołane Towarzystwo Pedagogiczne, władze carskie skazują na wygnanie biskupa diecezji chełmskiej, Jana Kalińskiego, w twierdzy szlisselburskiej umiera Walerian Łukasiński, powstaje Towarzystwo Narodowo-Demokratyczne. Oto najważniejsze wydarzenia 1868 roku.
27 lutego 1868 roku w twierdzy szlisselburskiej umiera Walerian Łukasiński.
W lutym 1868 roku we Lwowie powstaje Towarzystwo Narodowo-Demokratyczne. Powstała z inicjatywy Franciszka Smolki organizacja stawia sobie za cel walkę o przekształcenie Austrii w republikę federacyjną.
3 maja 1868 roku we Lwowie powstaje Stowarzyszenie ku Wspólnej Nauce i Rozrywce Towarzyszy Rzemieślniczych "Gwiazda" (z inicjatywy Mieczysława Weryhy-Darowskiego i Alfreda Młockiego). W statucie organizacji znalazło się stwierdzenie, że "celem jego jest kształcenie się w pożytecznych wiadomościach, tudzież wspólna rozrywka ... założenie czytelni, w której będą utrzymywane czasopisma ... biblioteki dla użytku w domu jak w czytelni... urządzenie wykładów z wszelkich gałęzi umiejętności tudzież produkcji muzykalnych i deklamacyjnych".
24 września 1868 roku Galicyjski Sejm Krajowy uchwala skierowaną do rządu wiedeńskiego rezolucję o wyodrębnienie Galicji jako części monarchii. W rezolucji tej domagano się m.in., by o sposobie wyboru posłów do Rady Państwa decydował wyłącznie Sejm Krajowy. Ponadto żądano: wyodrębnienia ze skarbu państwa pewnej sumy pieniędzy na pokrycie potrzeb administracji, oświaty, kultury krajowej itp.; utworzenia dla Galicji odrębnego Sądu Najwyższego, osobnego rządu odpowiedzialnego przed Sejmem Krajowym oraz ustanowienia ministra dla Galicji przy rządzie wiedeńskim. Rezolucja ta stanie się osią polityki galicyjskiej w okresie najbliższych lat (tzw. kampania rezolucyjna).
6 listopada 1868 roku umiera Samuel Orgelbrand, warszawski antykwariusz, księgarz i wydawca pierwszej polskiej "Encyklopedii powszechnej" (28 tomów wydanych w latach 1859 - 68).
18 listopada 1868 roku utworzenie Warszawskiego Okręgu Szkolnego, podległego Ministerstwu Oświecenia Publicznego w Petersburgu.
W grudniu 1868 roku we Lwowie odbywa się I zjazd nauczycielstwa galicyjskiego, na którym powołano Towarzystwo Pedagogiczne.
W grudniu 1868 roku likwidacja Komisji Spraw Wewnętrznych Królestwa Polskiego.
W grudniu 1868 roku wprowadzenie języka rosyjskiego jako obowiązującego we wszystkich czynnościach władz administracyjnych w Królestwie.
W grudniu 1868 roku zlikwidowanie warszawskiej Akademii Duchownej Rzymskokatolickiej.
W grudniu 1868 roku władze carskie skazują na wygnanie biskupa diecezji chełmskiej, Jana Kalińskiego.
W grudniu 1868 roku odsłonięcie w Rapperswilu pomnika konfederacji barskiej ufundowanego przez Władysława Broela-Platera.
--
Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 1999
