Królestwo Polskie w 1815 r. Obszar i ludność
Królestwo Polskie obejmowało obszar 127 000 km kw. (o 17% mniej niż Księstwo Warszawskie) i 3 200 000 mieszkańców, zostało zaś połączone z Rosją liczącą 18 milionów km kw. i 45 milionów mieszkańców.
Pod carskim panowaniem znajdowało się też ok. 459 000 km kw. dawnych terytoriów Rzeczypospolitej. Były to tzw. Ziemie Zabrane lub Prowincje Zabrane, czyli nabytki Rosji z I, II i III zaboru. Ziemie te według mglistych obietnic cara miały być kiedyś przyłączone do Królestwa. Przed powstaniem listopadowym ludność Królestwa wzrosła do ponad 4 200 000 osób.
Przyjmując kryterium językowe, ogromną większość - ok. 75% ogółu ludności Królestwa stanowili Polacy. Poza nimi mieszkali w Królestwie: Żydzi - 10%, Niemcy - 7,5%, Litwini - 5%, "Rusini" (Ukraińcy) - 2,5%. Struktura wyznaniowa wyglądała następująco: katolików - 83,5%, wyznania mojżeszowego - 10%, ewangelików - 3,75%, grekokatolików - 2,5% i innych wyznań - 0,25%.
Królestwo dzieliło się na 8 województw (krakowskie, sandomierskie, lubelskie, kaliskie, płockie, mazowieckie, podlaskie i augustowskie), województwa na obwody (ogółem 39), a te na powiaty (ogółem 77).
Na obszarze Królestwa Polskiego było dużo miast (aż 451), ale były to przeważnie małe miasteczka rolnicze. Warszawa licząca w końcu XVIII wieku ponad 120 000 mieszkańców, w 1815 roku miała ich tylko 81 000. W okresie Królestwa Polskiego (1815 - 1830) nastąpił jednak niebywały jej rozwój. Wybudowano wówczas wiele nowych ulic, wzniesiono szereg reprezentacyjnych budowli, np. Pałac Staszica, gmach Banku Polskiego czy Teatr Wielki (oddany do użytku w 1832 roku) Wzrosła też znacznie liczba ludności. W 1825 roku wynosiła już 126 000, a w 1830 roku przeszło 140 000, nie wliczając w to garnizonów polskiego i rosyjskiego stacjonujących w mieście.
Przedpowstaniową Warszawę zaliczyć można więc do dużych miast europejskich. Dla porównania kolejne najludniejsze miasta Królestwa Polskiego liczyły: Lublin - 13 000 mieszkańców, Kalisz - 12 000 i Płock - 9000.
Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000
