HISTORIA NA FOTOGRAFII | Wtorek, 17 czerwca 2014 (12:50)
Generał Józef Bem był żołnierzem armii napoleońskiej, dowódcą artylerii Wojska Polskiego w powstaniu listopadowym, naczelnym wodzem powstania węgierskiego, feldmarszałkiem armii tureckiej, bohaterem Polaków i Węgrów. W 1849 r. przeszedł na islam i jako Murat Pasza bronił Aleppo (wówczas wchodzące w skład imperium tureckiego) przed oblężeniem Beduinów. Zmarł 10 grudnia 1850 roku na malarię. Został pochowany na muzułmańskim cmentarzu wojskowym Dżebel-el-Isam. Ponad 70 lat od jego śmierci w Polsce powołano "Komitet Sprowadzenia do Kraju Zwłok Generała Józefa Bema", z udziałem m.in. marszałka Józefa Piłsudskiego. Postanowiono, że prochy generała spoczną w jego rodzinnym Tarnowie. Ponieważ Bem z racji swojego wyznania nie mógł być pochowany w kościele czy na katolickim cmentarzu, na wyspie w Parku Strzeleckim zbudowano mauzoleum według projektu prof. Szyszko-Bohusza. 20 czerwca 1929 roku w syryjskim Aleppo dokonano ekshumacji i szczegółowych oględzin zwłok Bema. Trumnę ze szczątkami generała najpierw przewieziono do Budapesztu, gdzie 27 czerwca wystawiona została na widok publiczny w Muzeum Narodowym. Później pociąg z ciałem generała przyjechał do Polski. Trumnę ze zwłokami Bema powitano na stacji w Dziedzicach, gdzie oddano honory wojskowe i 21 salw armatnich, odegrano hymn polski, węgierski i turecki, a następnie w asyście polskich lotników trumnę przewieziono pociągiem do Krakowa. 29 czerwca na kilkanaście godzin wystawiono ją na dziedzińcu wawelskim. 30 czerwca generał ruszył w swą ostatnią drogę do Tarnowa. Przy dźwiękach "Warszawianki" laweta z trumną generała przejechała przez ustawioną bramę tryumfalną do wybudowanego mauzoleum w Ogrodzie Saskiego. Niewiele osób wie, że zwłoki złożono w sarkofagu na kolumnach dopiero na następny dzień. Wcześniej, na noc trumnę wniesiono do pałacyku Towarzystwa Strzeleckiego, gdzie została otwarta, szczątki generała ponownie zbadano i obfotografowano. Sprowadzenie prochów generała Bema było jedną z największych uroczystości patriotycznych w odrodzonej Polsce.
1 / 20
Przedstawiciele władz na muzułmańskim cmentarzu wojskowym Dżebel-el-Isam przed grobem Józefa Bema. Widoczni m.in.: konsul generalny RP w Jerozolimie Tytus Zbyszewski, pułkownik Emil Przedrzymirski-Krukowicz, major Włodzimierz Bem de Cosban, rotmistrz Ludwik Naimski, profesor Wojciechowski
Źródło: Z archiwum Narodowego Archiwum Cyfrowego