Abramowski Edward (17 VII 1868 - 21 VI 1918)
Filozof, psycholog, działacz socjalistyczny.
Studia filozoficzne rozpoczął w Krakowie, a następnie kontynuował je w Genewie i Zurychu. W ich trakcie zetknął się z ruchem socjalistycznym. Po powrocie do kraju podjął bezskuteczne starania wokół reaktywowania Partii Proletariat. W 1888 roku wszedł w skład II Proletariatu, stając się czołowym ideologiem partii. W jednej z broszurek agitacyjnych rzucił słynne hasło: 8 godzin spać, 8 godzin pracować, 8 godzin robić, co nam się podoba. W 1891 roku na znak protestu przeciwko terrorowi indywidualnemu wystąpił z partii i założył Zjednoczenie Robotnicze.
Uczestniczył w zjeździe paryskim z 1892 roku, na którym powołano PPS. Jednocześnie pracował naukowo jako socjolog i psycholog. W 1910 roku założył Instytut Psychologiczny w Warszawie, a od 1915 roku był profesorem psychologii w Uniwersytecie Warszawskim. Jego poglądy społeczno-polityczne zbliżały się do syndykalizmu: negował istnienie państwa i opowiadał się za łączeniem się robotników w syndykaty. Obalenie kapitalizmu uważał za możliwe poprzez rozwój spółdzielczości. Wszelkie zmiany uzależniał od rewolucji moralnej, która powinna się dokonać w duszy każdego człowieka. W tym też celu w 1905 roku próbował organizować w Zakopanem komuny duchowe, łączące Polaków, w czym wspierali go S. Żeromski i W. Nałkowski. Do ważniejszych prac Abramowskiego należą: Socjalizm a państwo (1904), Idee społeczne kooperatyzmu (1906), Badania doświadczalne nad pamięcią (1912 - 1913).
Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000
