Elżbieta Habsburżanka (9 VII 1526 - 15 VI 1545)

Była pierworodnym dzieckiem cesarza Ferdynanda Habsburga i Anny Jagiellonki, córki Władysława II, króla Czech i Węgier. Wychowana na dworze habsburskim w surowej dyscyplinie moralnej, w przekonaniu o wyższości interesów rodziny nad interesem własnym. Otrzymała staranne jak na kobietę wykształcenie. Małżeństwo z Zygmuntem Augustem miało złagodzić napięte stosunki między obu państwami i wzmocnić stronnictwo pro-habsburskie w Polsce. Na wypadek bezpotomnej śmierci ostatniego Jagiellona otwierało ono przed Habsburgami drogę do polskiej sukcesji.

Po uzyskaniu dyspensy papieskiej 6 maja 1543 roku odbył się ślub i koronacja w Krakowie. Małżeństwo od początku układało się źle. Nie bez winy była tu królowa Bona, pałająca nienawiścią do ojca młodej królowej, którą to nienawiść przeniosła na synową. Zygmunt od początku okazywał obojętność względem żony, która przerodziła się w wyraźną niechęć, kiedy okazało się, że cierpi ona na epilepsję. Królowa Bona starała się   nawet o unieważnienie małżeństwa. Zmarła w Wilnie. Jako władczyni nie odegrała żadnej roli politycznej, nie mając zresztą ku temu większych możliwości.

Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000