Gombrowicz Witold (4 VIII 1904 - 25 VII 1969)

Urodził się w Małoszycach k. Opatowa; jego ojciec pochodził się ze starego żmudzkiego rodu ziemiańskiego i był dość zamożnym przemysłowcem. Ukończył prawo na UW (1927),. podczas pobytu w Paryżu uczęszczał na wykłady z zakresu filozofii i ekonomii, niemniej po powrocie do kraju zrezygnował z kariery adwokackiej, poświęcając się literaturze i od roku 1934 stale współpracował z pismami codziennymi i literackimi (m.in. z "Kurierem Porannym") jako recenzent nowości wydawniczych. Latem 1939 roku wyjechał do Argentyny, gdzie spędził okres wojny, borykając się z trudnościami finansowymi; w 1947 roku dostał posadę w Banku Polskim w Buenos Aires (pracował tam do 1953), po czym - niemal całkowicie nieznanemu i ignorowanemu przez środowisko polonijne - dzięki stypendium Fundacji Forda udało mu się wrócić do Europy.

We Francji nawiązał kontakt z Instytutem Literackim. Debiutował w 1933 roku Pamiętnikiem z okresu dojrzewania, ale sukces przyniosła mu dopiero powieść Ferdydurke  (1937), groteskowo ujmująca zagadnienia dojrzałości i niedojrzałości, formy i chaosu; tuż przed II wojną światową opublikował dramat Iwona, księżniczka Burgunda oraz parodię powieści sensacyjnej Opętani; w Argentynie powstał Transatlantyk - parodystyczna powieść odsłaniająca podłoże zmitologizowanej "polskości" i narodowe obsesje oraz sztuka teatralna Ślub - w niby-szekspirowskiej formie pokazująca pustkę i niemożność międzyludzkiego porozumienia.

W okresie paryskim powstają Pornografia - powieść rozgrywająca się w na wpół realnej atmosferze okupowanej Polski oraz Kosmos - utwór przesycony atmosferą seksualnych obsesji i grozy powodowanej nieprzewidywalnością świata; ostatnim dziełem jest dramat historiozoficzny Operetka. Od 1953 roku prowadził osobliwy Dziennik, stanowiący mieszaninę wątków autobiograficznych, refleksji filozoficznych i politycznych, ocen bieżącego życia artystycznego w kraju i na emigracji. Zmarł w Vence k. Nicei, gdzie mieszkał od 1965 roku.

Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000​​​​​​