Gosiewski Wincenty (? - 29 XI 1662)

Jego ojciec, Aleksander, zapewnił mu doskonałe wykształcenie na uniwersytetach w Wilnie, Wiedniu, Rzymie i Padwie. Karierę zrobił pod rządami Jana Kazimierza, którego był wiernym sojusznikiem, awansując kolejno na podskarbiego (1652) i hetmana polnego litewskiego (1654). Spory z hetmanem wielkim Januszem Radziwiłłem przyczyniły się do niepotrzebnych klęsk w wojnie moskiewskiej (1654 - 55). Talenty dyplomatyczne i wojskowe ujawnił podczas "potopu". Wystąpił przeciwko układowi kiejdańskiemu Radziwiłów, poddającemu Litwę Szwedom.

Po ucieczce z więzienia zorganizował wojsko litewskie, prowadząc go do walk głównie na terenie Prus i odnosząc błyskotliwe zwycięstwo nad wojskami szwedzko-brandenburskimi pod Prostkami (1656), a później notując pewne sukcesy na Żmudzi i pograniczu litewsko-inflanckim. Realizując bliską mu koncepcję porozumienia z Moskwą, łącznie z możliwością wyboru cara na następcę Jana Kazimierza, prowadził tajne rozmowy zakończone rozejmem i przystąpieniem Moskwy do przymierza przeciwko Szwecji (1656). Podczas odnowionych działań Moskwy przeciwko Rzeczypospolitej zachowywał początkowo postawę dwuznaczną, opowiadając się nawet za unią litewsko-moskiewską, ostatecznie rozpoczął walkę z wrogiem.

Po klęsce pod Werkami (1658) z armią kniazia Iwana Chowańskiego dostał się do niewoli, z której wyszedł dopiero w roku 1662. Na swoją zgubę, delegowany bowiem przez króla do zrewoltowanego wówczas wojska litewskiego, został za  współpracę z dworem królewskim uznany za zdrajcę i rozstrzelany na rozkaz przywódców konfederatów. W Koronie uznano ten akt za morderstwo, a jego sprawcy zostali skazani na śmierć (1664).

Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000​​​​​​​​​