Kochowski Wespazjan (1633 - 6 czerwca 1700)
Historyk, poeta baroku. Pisał w duchu sarmatyzmu.
Po epizodzie żołnierskim (1658) osiadł na wsi (Gaj, a później Goleniowy) prowadząc życie statecznego ziemianina. Posiadając znaczną popularność wśród okolicznej szlachty, był wybierany kilkakrotnie posłem na sejmy. W historiografii zapisał się "Rocznikami" (Annales), przedstawiającymi dzieje Polski w latach 1648 - 75 w formie kroniki podzielonej na okresy siedmioletnie (klimaktery). Posłużyły one później Henrykowi Sienkiewiczowi przy konstruowaniu akcji "Trylogii". Korzystał w nich z opowieści wielu świadków, dokumentów i własnych doświadczeń, zachowując przy tym znaczny obiektywizm i krytycyzm. Praca ta jest do dziś jednym z podstawowych źródeł wiedzy o epoce staropolskiej. Uzdolnienia poetyckie wyraził najpełniej w "Psalmodii polskiej" (1695), ujętej w formę 36 psalmów opisujących czyny wojenne króla Jana III Sobieskiego. Opublikował również zbiór liryków i fraszek "Niepróżnujące próżnowanie..." (1674), osadzony dobrze w stylistyce barokowej i duchu sarmatyzmu.
Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 1999