Koniecpolski Stanisław (około 1594 - 11 marca 1646)

Uznawany jest za jednego z trzech najwybitniejszych hetmanów pierwszej połowy XVII stulecia. Nad początkami kariery wojskowej Koniecpolskiego czuwał teść, hetman Stanisław Żółkiewski, który ułatwił mu awans na hetmana polnego koronnego (1618), brał na kampanie wojenne przeciwko Kozakom, a wreszcie na wyprawę do Mołdawii (1620), gdzie po klęsce pod Cecorą dostał się do niewoli, z której wyszedł dopiero w roku 1623. Na opinię wybitnego wodza zasłużył Koniecpolski w kolejnych wojnach już samodzielnie. Najpierw w zmaganiach z Tatarami (zwycięstwo pod Martynowem, 1624) i Kozakami, których zmusił do uległości wyrażonej w ugodzie kurukowskiej (1625), a po raz wtóry, kiedy bunt podniósł Taras Fedorowicz (1630). 

Jako wybitny strateg dał się poznać w kampanii pruskiej przeciwko Szwedom, ograniczając dzięki umiejętnym manewrom ich zdobycze, pokazując "lwi pazur" w kampanii osłaniającej Gdańsk przed posiłkami szwedzkimi z Meklemburgii, w bitwach pod Tczewem (1627) i Trzcianą (1629), gdzie odniósł znakomite zwycięstwo. Później organizował obronę przeciwko Tatarom, których rozgromił pod Sasowym Rogiem (1633), wyparł z Podola wojska Abazego Paszy (1634), zmuszając Turcję do potwierdzenia układu pokojowego. 

Aby powściągnąć wyprawy kozackie przeciwko Turcji, przystąpił do budowy twierdzy na Dnieprze, Kudaku (1635). Po jej zniszczeniu i po powstaniu Pawluka stał się na sejmie 1638 roku orędownikiem koncepcji traktowania Kozaków jako w chłopy obrócone pospólstwo. Jego ostatnie wielkie zwycięstwo - nad Tatarami pod Ochmatowem (1644) - zainspirowało dwór królewski do przyspieszenia planów wojny z Turcją, do których odniósł się jednak sceptycznie. Dorobił się ogromnego majątku, który pozwolił mu na wybudowanie rezydencji w Brodach i jeszcze świetniejszego ufortyfikowanego pałacu w Podhorcach (1635 - 40). Był człowiekiem o szerokich horyzontach, wyrobionym smaku artystycznym, przykładającym wagę do postępu  gospodarczego (manufaktura kobierców i gobelinów w Podhorcach).

Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 1999