Kossakowski Józef (16 marca 1738 - 9 maja 1794)

Brat Szymona, należał do najbardziej konsekwentnych przeciwników reform i stronników Rosji, pobierając od roku 1787 z jej ambasady stałą pensję. Zaangażowany w budowanie potęgi rodowej na Litwie, doprowadzał tam (razem z braćmi) do gorszących sporów majątkowych (m.in. z Antonim Tyzenhauzem) i skandali sądowych. Na Sejmie Wielkim zapamiętano jego protesty przeciwko odnowieniu w Polsce monarchii dziedzicznej (1790) i projektowi Konstytucji. Po jej uchwaleniu przystąpił do Targowicy. Ufny w potęgę Rosji, doprowadził na Litwie do kolejnej fali grabieży majątków przeciwników politycznych, a w Koronie nie zawahał się nawet sięgnąć po dobra biskupstwa krakowskiego. Po odwołaniu ambasadora Sieversa jawnie już wykonywał rozkazy płynące z Petersburga. Zapłacił za to cenę najwyższą - w początkach insurekcji został aresztowany i skazany na śmierć oraz konfiskatę majątku (1794). Pozostawił po sobie pamiętniki oraz kilka utworów literackich niezłej próby.

Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 1999