Sejm warszawski w 1607 r.
Zjazd w Czersku pracował w czasie obrad sejmu warszawskiego (7 maja - 16 czerwca 1607), który przeprowadził debatę nad postulatami regalistów i rokoszan.
Jej wyniki wzburzyły rokoszan tak dalece, że po przeniesieniu się do obozu pod Jeziorną, 24 czerwca wypowiedzieli posłuszeństwo królowi. Zostali jednak rozbici pod Guzowem (5 lipca) przez wojska królewskie, dowodzone przez hetmanów Stanisława Żółkiewskiego i Jana Karola Chodkiewicza.
Przywódcy rokoszu (poza Janem Herburtem) uniknęli kary, najbardziej nieprzejednany, Janusz Radziwiłł próbował jeszcze zebrać rokoszan, ale wkrótce zrezygnował z walki, wyjeżdżając za granicę. Zygmunt III, zdając sobie sprawę z nastrojów społecznych niechętnych represjom, zrezygnował z nich.
W kwietniu 1608 roku na tzw. konwokacji senatorskiej doszło do przebaczenia win, przed królem ukorzył się Mikołaj Zebrzydowski, a sejm 1609 roku amnestionował ostatecznie uczestników buntu. Zawarcie kompromisu odbierano powszechnie jako oznakę słabości króla, gotowego wybaczać poddanym najcięższe przewiny, jak choćby wywołanie wojny domowej i zamysły detronizacyjne czy też poszukiwanie mu następcy wśród obcych książąt. Coraz więcej znaczyła wola magnaterii. Oddaliła się możliwość przeprowadzenia reform państwowych, przegrali również innowiercy, odtąd coraz częściej spychani na margines życia politycznego.
Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000
