Wojny śląskie 1740 - 1742 - walka Augusta III Sasa o schedę po Karolu VI
Po podpisaniu traktatu z Rosją w roku 1739 August III Sas planował włączyć się do walki o koronę cesarską po zgonie w roku 1740 Karola VI, ignorując zobowiązanie z 1719 roku do przestrzegania sankcji pragmatycznej, dającej tron córce cesarza, Marii Teresie.
Za podszeptem Francji przystąpił do wojny z Austrią, zwanej pierwszą wojną śląską (1740 - 1742), umożliwiając głównemu jej beneficjentowi, królowi pruskiemu, Fryderykowi II, zajęcie Śląska, sam płacąc wysoką cenę za to poparcie w postaci zniszczenia armii saskiej i wspierającego ją oddziału kawalerii polskiej.
Poniósł również porażkę prestiżową, gdyż zarówno Francja, jak też Prusy uznały prawo do korony cesarskiej jego szwagra, Karola Alberta Bawarskiego, który został wybrany na króla Czech i cesarza jako Karol VII. Wtedy zdobył się na zasadniczy zwrot, zawierając przy pomocy Rosji porozumienie z Marią Teresą i mając na uwadze możliwość zdobycia połączenia między Polską a Saksonią w postaci terytorium zajętego uprzednio przez Fryderyka II, przystąpił po stronie austriackiej do drugiej wojny śląskiej (1744 - 1745).
Wojska saskie poniosły jednak klęskę pod Kesseldorfem, na próżno oczekując odsieczy armii austriackiej. Obie wojny zakończyły się sukcesem przede wszystkim Fryderyka II, któremu w pokoju drezdeńskim (25 grudnia 1745) pozwolono zatrzymać Śląsk oraz Marii Teresy, która umocniła się na tronie w Wiedniu po śmierci Karola VII (traktat w Fuessen 22 kwietnia 1745) i obiorze jej męża, Franciszka, cesarzem.
Do przegranych należał August III, który nie zrealizował żadnego z celów, z jakimi przystąpił do wojen śląskich. Saksonia utraciła część swej armii i została zmuszona do zapłacenia Prusom kontrybucji wojennych. August III nie będzie odtąd ukrywał wrogości względem Fryderyka II pruskiego.
Do zawartego w styczniu 1745 roku w Warszawie przymierza Saksonii, Austrii, Anglii i Holandii, skierowanego przeciw Fryderykowi II, dyplomacja saska starała się jeszcze przyciągnąć Rosję, nęcąc ją możliwością zdobycia Prus Wschodnich. W tej kruchej koalicji najmniej wiarygodnym partnerem okazał się jednak Wettyn, który zraził sobie partnerów, kolejny raz wspominając o swych pretensjach do korony cesarskiej. Uratować twarz pomogła mu dyplomacja francuska, zawierając z nim jako elektorem saskim traktat dwustronny (21 kwietnia 1746), poparty małżeństwem jego córki z następcą tronu francuskiego (luty 1747).
Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000
