Akt poddania Litwy Szwedom przez Radziwiłłów (1655)
Układ w Kiejdanach, zwany także Umową kiejdańską zawarli 20 października 1655 roku w Kiejdanach hetman wielki litewski Janusz Radziwiłł i jego kuzyn koniuszy wielki litewski Bogusław Radziwiłł z przedstawicielem króla szwedzkiego Karola X Gustawa Magnusem Gabrielem De la Gardie.
Umowa ta poddawała pod protekcję Szwecji całe Wielkie Księstwo Litewskie i wraz z układem w Ujściu (gdzie wojewoda poznański Krzysztof Opaliński i wojewoda kaliski Andrzej Karol Grudziński oddali królowi Szwecji Wielkopolskę) stanowiła faktyczne poddanie Litwy i Wielkopolski Szwecji.
Układ negocjowali posłowie szwedzcy Gustaw Adolf Lewenhaupt i Bengt Skytte. Wobec różnic między stroną szwedzką i litewską 10 sierpnia przybył sam Magnus de la Gardie. Ze strony litewskiej układ podpisało w sumie 1163 osób.
Akt poddania Litwy Szwedom przez Radziwiłłów
"Nie mogąc lepiej i dogodniej postąpić w najburzliwszym teraźniejszym rzeczy stanie, po utraceniu wszelkiej nadziei na pomoc Najjaśniejszego Króla, my panowie i stany Wielkiego Księstwa Litewskiego, koniecznością zmuszeni, poddajemy się pod protekcję Najjaśniejszego Króla szwedzkiego na tych warunkach:
1. Łącznie wojować przeciw wspólnym nieprzyjaciołom, wyjąwszy króla i Koronę Polską.
2. Radziwiłł ma wnet oddać w zastaw zamek i gród Birże namiestnikowi króla szwedzkiego.
3. Rozdawnictwo dóbr duchownych Rzeczypospolitej zostanie przy królu szwedzkim, jako było dotąd przy królach polskich, z zastrzeżeniem nietykalności wszelkich praw i prerogatyw religii katolickiej.
4. Król szwedzki odzyska utracone w tej wojnie prowincje, miasta, zamki i powróci je właściwym ich panom.
5. Swoboda wyznania zostanie nienaruszona, równie też wszystkie urzędy, immunitety, przywileje, swobody, zwyczaje jakiegokolwiek bądź wyznania, również stolic biskupich, krzeseł senatorskich, jurysdykcyj stanu rycerskiego, opatów, przełożonych, kanoników, parochów, zakonów, mnichów, mniszek; duchownych władza, dobra, prawa, przywileje, fundacje, dochody, osoby, mają pozostać.
6. Wielkie Księstwo Litewskie nie będzie do Szwecji wcielone, lecz naród szwedzki z litewskim, senat z senatem i szlachta ze szlachtą porównani będą.
7. Swoboda głosu na sejmie nikomu nie będzie odjętą.
8. Najjaśniejszy król szwedzki się postara, ażeby wojska moskiewskie ustąpiły z granic Litwy i więcej w niej nie broiły.
9. Litwa ma uczestniczyć we wszystkich układach, zawartych z królewstwem polskim. Wszystkie prawa, które otrzymają Polacy od Najjaśniejszego króla szwedzkiego, mają też być właściwe i Litwinom, jako swobodnie i dobrowolnie udającym się pod jego opiekę.
10. Na koniec, ma być zachowana karność w wojsku szwedzkim.
Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000
