Instrukcja Nr 1 Komendanta Głównego ZWZ gen. K. Sosnkowskiego (23 listopada 1939 r.)
Związek Walki Zbrojnej (ZWZ) działał od 13 listopada 1939 do 14 lutego 1942 roku. Później przemianowany został na Armię Krajową.
Fragment poświęcony postawie społeczeństwa pod okupacją z Instrukcji Nr 1 Komendanta Głównego ZWZ gen. K. Sosnkowskiego
Do wszystkich mężów zaufania:
I. Zasadnicze wytyczne w sprawie stosunku społeczeństwa do okupantów. Metody oporu:
a) Obowiązuje polityczny i towarzyski bojkot okupantów. Doświadczenie dotychczasowe wskazuje, że lud polski umie z godnością uchylać się od zbędnego kontaktu z okupantami, czy to niemieckimi, czy bolszewickimi.[...]
b) W walce z okupantami należy wykorzystać wszelkie formy organizacji legalnych (np. kulturalnych, oświatowych, zawodowych). Wszystkie przejawy życia zbiorowego powinny być przepojone duchem wiary w nadchodzący dzień wyzwolenia i porachunku z okupantami.[...]
c) Nie jest sprzeczne z interesem polskim obejmowanie stanowisk w szkolnictwie, administracji komunalnej, w samorządzie wszelkiego rodzaju, w administracji handlowej, przemysłowej, rolnej, leśnej, kolejowej, pocztowej, sanitarnej - o ile objęcie stanowiska nie jest uzależnione od dopełnienia warunków o charakterze zobowiązań politycznych.
d) W wypadku bezwzględnej konieczności dopuszczalne jest współdziałanie Polaków, względnie organizacji społecznych polskich z władzami okupacyjnymi w zakresie akcji charytatywnej, opieki sanitarnej i materialnej, mającej na celu ulżenie cierpiącej ludności.
e) Niemcom polskim należy wpajać przekonanie, że będzie pomszczona każda krzywda przez nich zawiniona w stosunku do reszty obywateli. Komunistom polskim należy przypominać, że jeżeli działalność ich na terenach okupowanych przyjmie formę gwałtu, to gwałt ten będzie odpłacony; że komuniści polscy, którzy współdziałają z okupantami, zapominając o właściwej drodze załatwiania sporów wewnętrznych, będą dla społeczeństwa polskiego straceni na zawsze, a imię ich będzie napiętnowane.
f) Szpiedzy i prowokatorzy, w wypadku winy udowodnionej, będą karani śmiercią.
g) Należy przesyłać Rządowi Polskiemu możliwie kompletną dokumentację okrucieństw i represji okupantów w Polsce (nazwiska rozstrzelanych i uwięzionych, streszczenie zarządzeń wyjątkowych, opisy, relacje, fotografie etc.).
a) VIII. Zasada solidarności wszystkich obywateli.
Wszyscy obywatele Państwa Polskiego, bez względu na język i wyznanie, winni w chwilach ciężkich współdziałać z sobą, wytężając całą energię do walki z okupantami.
Pozostawiając definitywne uregulowanie spraw mniejszości narodowych przyszłości i decyzji samego narodu, Rząd Polski stwierdza swoje życzliwe stanowisko wobec słusznych postulatów mniejszości.
Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000