Kierownictwa partii politycznych w PRL w latach 1945 - 1956. Wykaz nazwisk i funkcji

Centralne władze PPR

Biuro Polityczne Komitetu Centralnego PPR ukonstytuowane w sierpniu 1944 roku:  Jakub Berman, Bolesław Bierut, Władysław Gomułka (sekretarz generalny), Hilary Minc, Aleksander Zawadzki. W połowie 1945 roku zostali dokooptowani: Marian Spychalski, Roman Zambrowski.

Wybrane bezpośrednio po I  Zjeździe: Bolesław Bierut, Jakub Berman, Władysław Gomułka (sekretarz generalny), Hilary Minc, Stanisław Radkiewicz, Marian Spychalski, Roman Zambrowski, Aleksander Zawadzki. 3 września 1948 odwołano ze składu BP Władysława Gomułkę, dokooptowano Franciszka Jóźwiaka. Jako zastępcy członków BP wybrani zostali na tym samym plenum: Hilary Chełchowski, Franciszek Mazur, Edward Ochab.

Sekretariat Komitetu Centralnego PPR (kwiecień   1945): Hilary Chełchowski, Leon Kasman, Zenon Kliszko, Helena Kozłowska, Roman Zambrowski. Dokooptowani: w lipcu 1945 Edward Ochab, w sierpniu 1945 Franciszek Mazur, we wrześniu 1945 Aleksander Kowalski.

Sekretariat wybrany po I  Zjeździe: Hilary Chełchowski, Zenon Kliszko (do 20 września  1948), Aleksander Kowalski (do września 1948), Helena Kozłowska (do września  1946), Franciszek Mazur, Edward Ochab (do lutego  1946 i od września 1948), Roman Zambrowski

Dokooptowani: Jerzy Albrecht (listopad 1947), Antoni Alster i Władysław Dworakowski (obaj od września 1948).

Skład sekretariatu po reorganizacji i powstaniu biura organizacyjnego w  listopadzie 1948: Jakub Berman, Bolesław Bierut, Hilary Minc, Roman Zambrowski, Aleksander Zawadzki

 Władze PPS

Centralny Komitet Wykonawczy wybrany przez Tymczasową RN 11 września  1944 roku: Jan Stefan Haneman, Feliks Mantel, Stefan Matuszewski, Edward Osóbka-Morawski, Henryk Raabe

Członkowie CKW wybrani na posiedzeniu RN 26 lutego  1945 roku: Feliks Baranowski, Jan Dąbrowski, Eugeniusz Kembrowski, Jan Janasek, Adam Kuryłowicz, Stefan Matuszewski, Ryszard Obrączka, Edward Osóbka-Morawski, Krystyna Strusińska, Stanisław Szwalbe, Michał Szyszko, Aleksander Żaruk-Michalski

Członkowie CKW wybrani na posiedzeniu RN 1 lipca 1945 roku: Feliks Baranowski, Józef Cyrankiewicz, Jan Dąbrowski, Adam Kuryłowicz, Stefan Matuszewski, Lucjan Motyka, Edward Osóbka-Morawski, Ryszard Obrączka, Kazimierz Rusinek, Henryk Świątkowski, Michał Szyszko, Henryk Wachowicz

Członkowie CKW dokooptowani na posiedzeniu RN 4 listopada 1945 roku: Feliks Mantel, Włodzimierz Reczek, Stanisław Skowroński, Jan Stańczyk

Członkowie CKW dokooptowani na posiedzeniu RN 31 kwietnia  1946  roku: Henryk Jabłoński, Antoni Kamiński, Jan Mirek, Marian Nowicki (ustąpili z CKW F. Mantel, J. Dąbrowski)

Członkowie CKW wybrani na posiedzeniu RN 25 sierpnia 1946 roku: Feliks Baranowski, Józef Cyrankiewicz, Julian Hochfeld, Henryk Jabłoński, Adam Kuryłowicz, Lucjan Motyka, Marian Nowicki, Edward Osóbka-Morawski, Ryszard Obrączka, Stanisław Piaskowski, Adam Rapacki, Włodzimierz Reczek, Kazimierz Rusinek, Henryk Świątkowski, Henryk Wachowicz

Członkowie CKW dokooptowani na posiedzeniu RN 4 grudnia 1946 roku: Tadeusz Ćwik, Henryk Gacki, Henryk Raabe

Członkowie CKW wybrani na posiedzeniu RN 17 grudnia 1947 roku: Stefan Arski, Feliks Baranowski, Józef Cyrankiewicz, Tadeusz Ćwik, Julian Hochfeld, Henryk Jabłoński, Adam Kuryłowicz, Oskar Lange, Józef Machno, Lucjan Motyka, Edward Osóbka-Morawski, Ryszard Obrączka, Stanisław Piaskowski, Adam Rapacki, Włodzimierz Reczek, Kazimierz Rusinek, Aleksy Sieradzki, Henryk Świątkowski, Stanisław Szwalbe, Henryk Wachowicz, Bronisław Włodek

Członkowie CKW odwołani po XXVII Kongresie PPS: 23 kwietnia  1948 roku Ryszard Obrączka, Henryk Wachowicz; 22 września  1948 roku Edward Osóbka-Morawski, Stanisław Piaskowski

Członkowie CKW dokooptowani po XXVII Kongresie PPS: 23 kwietnia 1948 roku Konstanty Dąbrowski, Stefan Matuszewski, Marian Rybicki; 22 września  1948 roku Maciej Elczewski, Feliks Petruczynik

Władze PZPR

Po I Zjeździe (1948)

Przewodniczący: Bolesław Bierut

Biuro Polityczne KC: Jakub Berman, Bolesław Bierut, Józef Cyrankiewicz*, Franciszek Jóźwiak, Franciszek Mazur (od 10 maja 1950), Hilary Minc, Stanisław Radkiewicz, Adam Rapacki*, Konstanty Rokossowski (od 10 maja  1950), Marian Spychalski (do 13 listopada  1949), Henryk Świątkowski* (do 10 maja 1950), Roman Zambrowski, Aleksander Zawadzki

*z dawnej PPS

Zastępcy członków Biura Politycznego: Hilary Chełchowski, Władysław Dworakowski (od 15 maja 1952), Stefan Matuszewski, Franciszek Mazur (od 10 maja  1950 członek BP), Zenon Nowak (od 10 maja 1950), Edward Ochab

Sekretarze KC: Józef Cyrankiewicz, Roman Zambrowski, Aleksander Zawadzki

Dokooptowani 10 maja 1950 roku: Franciszek Mazur, Zenon Nowak, Edward Ochab

Członkowie Sekretariatu KC: Jakub Berman, Bolesław Bierut, Józef Cyrankiewicz, Franciszek Mazur (od 10 maja 1950), Hilary Minc, Henryk Świątkowski (do 10 maja 1950), Roman Zambrowski, Aleksander Zawadzki

 Po II Zjeździe (1954)

 I sekretarz KC: Bolesław Bierut (do swej śmierci 12 marca 1956), Edward Ochab (od 20 marca 1956)

Biuro Polityczne KC: Jakub Berman (zrezygnował 4 maja 1956), Bolesław Bierut (do 12 marca 1956), Józef Cyrankiewicz, Władysław Dworakowski, Franciszek Jóźwiak, Franciszek Mazur, Hilary Minc (zrezygnował 9 października  1956), Zenon Nowak, Edward Ochab, Stanisław Radkiewicz (do 16 lipca 1955), Konstanty Rokossowski, Roman Zambrowski, Aleksander Zawadzki

Dokooptowani 28 lipca 1956 roku: Edward Gierek, Roman Nowak, Adam Rapacki

Zastępcy członków Biura Politycznego: Hilary Chełchowski, Adam Rapacki (od 28 lipca 1956 członek BP)

Dokooptowani 28 lipca 1956 roku: Stefan Jędrychowski, Eugeniusz Stawiński

Sekretarze KC: Władysław Dworakowski, Franciszek Mazur, Edward Ochab (od 20 marca  1956 - I sekretarz KC)

Dokooptowani 24 stycznia 1955 roku: Władysław Matwin, Jerzy Morawski

Dokooptowani 20 marca 1956 roku: Jerzy Albrecht, Edward Gierek, Witold Jarosiński

Wybrane na VIII Plenum KC (październik  1956)

I sekretarz KC: Władysław Gomułka

Biuro Polityczne KC: Józef Cyrankiewicz, Władysław Gomułka, Stefan Jedrychowski, Ignacy Loga-Sowiński, Jerzy Morawski, Edward Ochab, Adam Rapacki, Roman Zambrowski, Aleksander Zawadzki

Sekretarze KC: Jerzy Albrecht, Edward Gierek, Witold Jarosiński, Władysław Matwin, Edward Ochab, Roman Zambrowski

Prezesi NK ZSL 1949 - 1956

Władysław Kowalski  1949 -  1956

Przewodniczący CK SD  1944 - 1956

Wincenty Rzymowski  1944 -  1949

Wacław Barcikowski 1949 -1956

Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000