Odezwa T. Kościuszki "Do Żołnierzy-Legionistów" z 22 sierpnia 1798 r.
Tadeusz Kościuszko napisał odezwę do polskich żołnierzy 22 sierpnia 1798 roku. Potwierdził w niej swoje przywiązanie i szacunek do polskiej armii, bez względu na sztandary, pod którymi walczą. Oto treść tego dokumentu.
"Bracia żołnierze! Najprzykrzejszy był moment zycia mego, gdy skutkiem nieszczęśliwych przeznaczeń rozstając się z wami nie mogłem wam oświadczyć wdzięczności narodowej za okazane dowody obywatelstwa i waleczności waszej w obronie kochanej matki Ojczyzny.
Wydobyty z więzów moskiewskiej niewoli, a dziś zupełnie wolny, wam, kochani Bracia, najczulsze wyrazy dzięków i szacunku mego zasyłam. Niech ten sam duch męstwa i miłości ojczyzny, który was w obronie kraju napełniał, bezprzestannie ożywia. Zachowujcie dla nieprzyjaciół ojczystych równą nienawiść. Własności wasze stały się ich łupem, oddzielili was od krewnych, żon i dzieci waszych, poczytują was za wygnańców, gotują kajdany i męczarnie dla tych, których by dosiąc mogli. Lecz Żołnierze! jeżeli wam pod przemocą nieszczęśliwie ulec przyszło, nie jesteście jeszcze pokonanymi. Wiem, że pory tylko pomszczenia się za ojczyznę oczekujecie. Niecierpliwość moja w tym razie równą jest waszej. Przyjdzie ta pora żądana i prędzej może, niż się dziś spodziewamy. Dlatego starajcie się usilnie łożyć czas teraźniejszy na sposobienie się w stanie obrońców Ojczyzny, do którego was naród powołał.
Zachowajcie prawidła karności i subordynacji wojskowej, bądźcie przykładem posłuszeństwa waszego komenderującym. Trwajcie w nierozerwalnej jedności i przyjaźni z Francuzami i Cisalpinami, których wolności posiłkowymi obrońcami jesteście. Niech każdy z was stra się nabyć umiejętności czytania i pisania rodowitym językiem. Pomnijcie, obywatele, że jesteście zawiązkiem siły zbrojnej narodu polskiego, że waszym jest przeznaczeniem zanieść dar wolności Ojczyźnie i udział światła współziomkom, że na koniec z was będą wybieranymi oficerowie wojska polskiego, gdy okoliczności na ziemi polskiej stanąć pozwolą. Ściskam każdego z Was przywiązaniem statecznym, wierzcie mi, że nic nas nie rozłączy, chyba śmierć, gdy razem bić się będziemy za kochaną Ojczyznę, Zdrowie i Braterstwo.
T. Kościuszko
Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000
