Kryzys sueski w 1956 r.
Wydarzeniom w Polsce i na Węgrzech towarzyszył w październiku 1956 roku narastający dramatycznie kryzys w Egipcie, od 4 lat będącym już republiką kierowaną przez prezydenta Gamala Adbela Nasera.
26 lipca 1956 roku Naser znacjonalizował Kanał Sueski (by uzyskać fundusze na budowę tamy w Asuanie, których odmówiły mu USA), dotąd stanowiący faktycznie eksterytorialną drogę wodną pod zarządem de facto brytyjskim. ONZ zaakceptowała nacjonalizację, stawiając jako warunek zachowanie swobody żeglugi dla wszystkich statków, w tym izraelskich (ten warunek jednak Egiptowi nie odpowiadał).
Pragnąc chronić swe interesy bliskowschodnie, Wielka Brytania i Francja namówiły Izrael do ataku na Egipt. Oba państwa miały wystąpić jako mediatorzy w sporze, a finałem wspólnej akcji miało być odzyskanie kontroli nad strefą Kanału i upadek Nasera.
Izraelski atak nastąpił 29 października 1956 roku. Nim Francja i Wielka Brytania zdołały zaapelować o przerwanie ognia, Izraelczycy w błyskawicznym ataku zajęli już strefę Gazy i Szarm el-Szejch. 30 października Londyn i Paryż apelują do obu stron o zawieszenie broni i o odsunięcie wojsk na 10 mil od brzegów Kanału, na co pozytywnie reagują jedynie Izraelczycy. 31 października w Port Saidzie ląduje desant spadochroniarzy francuskich i brytyjskich, a w 7 dni później pokonany Egipt akceptuje zawieszenie broni.
Kryzys kończy się jednak fiaskiem akcji Wielkiej Brytanii i Francji, które wobec jawnych gróźb użycia siły przez Rosjan i braku poparcia ze strony USA (Amerykanie zgadzają się nawet na potępienie agresorów przez ONZ) zmuszone są wycofać swe wojska. Również Izrael odda w 1957 roku zajęte tereny (zajmie je ponownie w 10 lat później, w wyniku tzw. wojny sześciodniowej). Egipt zachowa kontrolę nad Kanałem Sueskim, a ZSRR zaoferuje Naserowi pomoc w budowie tamy asuańskiej, włączając na jakiś czas Egipt do swej strefy wpływów.
Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000
