Tajemnicza królowa, złoto i setki mumii. “Piszemy historię od nowa, to niesamowite!”

Gdy w 1922 r. Howard Carter wiedziony instynktem przekopywał Dolinę Królów, inni badacze byli przekonani, że Brytyjczyk niczego tam nie znajdzie, bo wszystko, co można było tam odkryć — zostało odkryte. Tymczasem Carter odnalazł grób młodego faraona — Tutenchamona. Okazało się, że grobowiec nie został zrabowany, dzięki temu stał się bezcennym źródłem wiedzy o starożytnych Egipcjanach. Sto lat później, w okrągłą rocznicę tego zdarzenia, archeolodzy po raz kolejny ogłosili niecodzienne odkrycie.

Zobacz również: Złote języki u egipskich mumii. Miały pomóc zmarłym w życiu pozagrobowym

Archeolodzy prowadzący badania w Sakkarze natrafili pod koniec listopada 2022 r. na ogromny, kamienny sarkofag, który mógłby uchodzić za małą piramidę. W jego wnętrzu znajdowało się ponad 300 trumien. Największym zaskoczeniem dla naukowców nie była jednak ich liczba, ale zawartość.

Zahi Hawass, były minister do spraw starożytności, a obecnie archeolog pracujący na stanowisku w Sakkarze w wypowiedzi dla portalu Live Science opisał trumny jako “piękne". Każda była unikatowa, widniejące na nich twarze miały indywidualne rysy przedstawione z taką drobiazgowością, że bez trudu można było odróżnić wizerunki kobiet od mężczyzn.

Trumny zdobiły imiona zmarłych oraz sceny z “Księgi Umarłych" - zbioru pieśni, zaklęć i porad, które miały pomóc zmarłemu w przejściu do raju. Na wielu trumnach archeolodzy odnaleźli także wizerunki synów Horusa: Hapiego, który miał chronić płuca zmarłego, Imseta sprawującego pieczę nad wątrobą, Duamufeta odpowiedzialnego za opiekę nad żołądkiem i Kebehsenufa, któremu powierzano jelita zmarłego. Mózg nie miał swego bóstwa opiekuńczego, bo starożytni Egipcjanie uważali go za organ zbędny i... wyrzucali.

Choć kunszt, z jakim wykonano trumny, wprawił archeologów w zachwyt, to Zahi Hawass stwierdza: “Najwspanialsza trumna, jaką odnaleźliśmy do tej pory, ma kobiecą maskę, którą wykonano w całości z litego złota". 

Oprócz tego w sarkofagu znaleziono wiele artefaktów: od małych figurek i posążków boga Ptaha, przez metalowy topór, aż po jedną z najstarszych gier planszowych świata — senet.

Zobacz również: Poznaj największe zabytki starożytnego Egiptu

Niektóre znalezione w sarkofagu trumny, miały podwójne wieka i piękne zdobienia, jednak tym, co zaskoczyło archeologów najbardziej, był stan znajdujących się w nich mumii. Okazało się, że pomimo upływu tysięcy lat zachowały się one w doskonałej kondycji. “To pokazuje, że sztuka mumifikacji osiągnęła swój szczyt w okresie Nowego Państwa" - konkluduje dr Hawass. 

Archeologów zafascynowała także jedna z kobiecych trumien. Okazało się, że została w niej złożona tajemnicza królowa. Władczyni, o której milczą źródła historyczne. Kim była? Dlaczego nie ma jej imienia w kronikach? Z tą postacią wiąże się ogrom pytań, na razie naukowcom udało się ustalić, że królowa miała na imię Neith. Przed archeologami i historykami staje nowe zadanie poznania losów tajemniczej królowej, skorygowania dotychczasowej wiedzy i umieszczenia jej imienia wśród innych władców Egiptu.

Zahi Hawass podkreśla, że do tej pory w Sakkarze odkrywano grobowce z okresu Starego Państwa i Epoki Późnej. Natomiast najnowsze odkrycie pochodzi z czasów Nowego Państwa. Łącznie są to 22 szyby z grobami leżące na głębokości 9 - 18 metrów i łączące się ze sobą.

Szyby odnaleziono w pobliżu grobowca faraona Tetiego — założyciela VI dynastii, który jeszcze za życia uznawany był za boga, a jego kult nawet w 1000 lat po śmierci faraona był żywy wśród jego zwolenników. Ludzie chcieli nawet po śmierci znajdować się pod opieką faraona-boga, w którego wierzyli, dlatego decydowali się spocząć w Sakkarze. 

Leżąca 32 kilometry od Kairu Sakkara jest miejscem pochówku faraonów z najstarszych egipskich dynastii okresu Starego Państwa. To tutaj znajduje się słynna schodkowa piramida Dżesera, zaprojektowana przez Imhotepa i zbudowana ok. 2650 p.n.e. Jest to pierwszy na świecie kompleks budowli wzniesiony z ociosanego kamienia i najstarsza egipska piramida. Kunszt projektu, pomysłowość i skala przedsięwzięcia, które zrealizowali starożytni Egipcjanie, dysponujący prostymi (przynajmniej z punktu widzenia współczesnego człowieka) narzędziami, do dziś zadziwiają ludzi na całym świecie i pobudzają wyobraźnię zwolenników teorii o pozaziemskim pochodzeniu piramid.

Zobacz również: W Egipcie odnaleziono starożytną kapsułę czasu. W niej 18 tysięcy notatek!