1 stycznia 1995 r. Denominacja złotego
Od 1 stycznia 1995 r. w obiegu w Polsce pojawiły się nowe banknoty i monety. Stare złotówki przeliczono w relacji 10000 do 1, czyli 1 zł po denominacji odpowiadała 10000 starych złotych.
Denominacja odbyła się na podstawie ustawy z 7 lipca 1994 r. Najmniejsza dopuszczona do wymiany kwota wynosiła 100 starych złotych, za które płacono 1 grosza.
Wprowadzenie groszówek także było efektem denominacji, bowiem w spadku po upadłym PRL-u Polska odziedziczyła galopującą inflację. Operowanie groszami nie miało zatem sensu, a rozwiązaniem zupełnie niepraktycznym było nawet posługiwanie się monetami złotowymi.
W obiegu były banknoty o nominale od 10 zł (z wizerunkiem gen. Józefa Bema) do 2000000 zł (przedstawiający Ignacego Jana Paderewskiego). Przygotowany do emisji banknot 5000000 zł z Józefem Piłsudskim nie pojawił się już w obiegu.
Co za to można było kupić? Przeciętna pensja Polaka przed denominacją wynosiła około 6 mln zł. Jajko kosztowało 2200 zł, kilogram cukru 9500 zł, a kilogram schabu 90000 zł. Za dolara w grudniu 1994 r. płacono ponad 24000 zł. Kłopot z przeliczaniem kwot przy wielu zerach był jednym z powodów przeprowadzenia denominacji.
Stare o nowe złote pozostały z obiegu do końca 1996 r., a jeszcze do końca 2010 r. można było w bankach wymieniać stare banknoty.
W odróżnieniu od denominacji z 1950 r., kiedy - pod pozorem wymiany pieniędzy - władze komunistyczne w trybie nagłym ukradły Polakom 2/3 oszczędności, czyli na dzisiejsze pieniądze ok. 7 mld dolarów, operacja z 1995 r. umożliwiała obywatelom III RP spokojne przejście na nowe środki płatnicze.
NH