17 listopada 1914. Bitwa pod Krzywopłotami
Rozpoczęła się bitwa w okolicach Bydlina, Krzywopłotów i Załęża, pomiędzy legionistami Józefa Piłsudskiego, walczącymi u boku Austriaków, a Rosjanami. Dwa polskie bataliony odpierały natarcia wojsk rosyjskich, aż do przybycia z pomocą austriackiej odsieczy.
Dwa bataliony I Pułku - pod dowództwem Mieczysława Ryś-Trojanowskiego okopały się na Wzgórzu Świętego Krzyża we wsi Bydlin, w sąsiednich Krzywopłotach oraz pod Załężem (obecny powiat olkuski). Wojska carskie zajęły pozycje w lasach Smolenia i Domaniewic.
Podczas krwawej bitwy został ranny dowodzący polskimi siłami Ryś-Trojanowski, a zastąpił go artylerzysta major Wincenty Brzoza-Brzezina. 19 listopada nadeszła silna odsiecz austriacka i ofensywa rosyjska została powstrzymana. Starcie to, okupione poważnymi stratami w szeregach polskich, przyniosło militarny efekt - zatrzymało ofensywę Rosjan w kierunku Krakowa.
W bitwie pod Krzywopłotami uczestniczyło około 1300 żołnierzy polskich, austriackich i rosyjskich. Na 440 żołnierzy legionowych 46 zginęło, 131 było rannych. Poległych pochowano w pobliskim Bydlinie, na cmentarzu parafialnym we wspólnej żołnierskiej mogile (leży w niej 44 legionistów).
Bitwa pod Krzywopłotami tworzyła legendę legionowego czynu zbrojnego. Marszałek Józef Piłsudski nazwał to miejsce "Krzywopłockimi legionowymi Termopilami". W 1920 roku na cmentarzu w Bydlinie stanął kilkumetrowy kamienny krzyż z legionowymi symbolami. Ze składek legionistów wybudowano w 1937 roku szkołę jako pomnik heroicznej walki.
Zwykle we wrześniu odbywa się w Krzywopłotach piknik historyczny, a w pierwszą niedzielę, przypadającą po 11 listopada, na miejscowym cmentarzu odprawiana jest msza patriotyczna w związku z obchodami rocznicy bitwy z 1914 roku.
AS
