22 sierpnia 1914 r. Rozkaz powołujący Legiony Polskie
22 sierpnia 1914 roku Józef Piłsudski wydał rozkaz powołujący Naczelny Komitet Narodowy i przyłączający oddziały ochotnicze do tworzonych Legionów. Rozkaz ten de facto powoływał pierwszy pułk Legionów.
"Żołnierze! Wśród powszechnej bierności naszego społeczeństwa wypadki dziejowe zaskoczyły Polaków, zostawiając ich bez określonych decyzyj, bez możliwości jednolitego i silnego postępowania Koniecznem było, by najśmielsi i najenergiczniejsi wzięli na swoje barki odpowiedzialność, inicjatywę rzucenia iskry na proch. Tę iskrę rzuciliście, dając przykład innym, jako przodownicy walki narodu polskiego o niepodległość ojczyzny" - tymi słowami zaczynał się rozkaz podpisany przez Szefa Sztabu Generalnego Kazimierza Sosnkowskiego i Józefa Piłsudskiego, który tytułował się mianem Komendanta Głównego.
Dalej rozkazodawcy przypominali o czynach bojowych z sierpnia 1914 roku, pisząc: "wystąpiliśmy jako garstka w Kielcach i pod Brzegami wstrzymaliśmy przemoc odwiecznego wroga, zasłaniając sobą to, co już było wolne od stopy najeźdźcy. Obecnie naród budzić się zaczyna i nie chce nas zostawić samotnymi, tak, jak byliśmy dotychczas".
Następnie poinformowano o powstaniu Naczelnego Komitetu Narodowego i Legionów Polskich.
"W Krakowie zawiązał się Naczelny Komitet Narodowy ze wszystkich stronnictw polskich, który za zgodą austro-węgierskiej monarchii ma wystawić Legiony Polskie dla walki z Rosją. Po porozumieniu się z tajnym Rządem Narodowym w Warszawie, zgłosiłem w swoim i waszym imieniu przystąpienie do organizacji szerszej, zapewniającej wojsku polskiemu większe środki i silniejsze działanie".
Piłsudski ujawnił, że "według umowy, zawartej między Naczelnym Komitetem Narodowym a dowódcą naczelnej armii austriackiej, oddziały nasze mają być kadrami dla formujących się Legionów".
"Dziękuję wszystkim szarżom i żołnierzom za trudy i prace, dotąd wykazujecie, będą dostateczną siłą, by przyszłe Legiony natchnąć pewnością zwycięstwa. Z wiarą taką oddział nasz zjedzie na czas pewien z przednich wysuniętych linii bojowych, by dopełnić swej misji organizatorskiej" - zakończył rozkaz.
Bohdan Urbankowski w biografii "Józef Piłsudski. Marzyciel i strateg" napisał, że z "chwilą wydania rozkazu Legiony stały się faktem historycznym, a od dnia 22 sierpnia 1914 roku idea legionowa zaczęła organizować ludzi".
Źródło: Józef Piłsudski "Pisma zbiorowe"
