22 września 1944 r. Układy republikańskie
Sterowny przez Moskwę Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego jeszcze przed Jałtą zgodził się na zabór Kresów Wschodnich przez Związek Sowiecki.
22 września 1944 roku, nielegalnym układem z sowiecką Litwą, PKWN zakończył "kompletowanie" bezprawnych umów z trzema republikami radzieckimi: Białoruską, Ukraińską i właśnie Litewską. Były one konsekwencją zawartego 27 lipca "Porozumienia między PKWN a rządem ZSRR o polsko-radzieckiej granicy", dotyczącego przymusowego przesiedlenia Polaków i Żydów z terenów, zabranych Polsce przez Sowietów, Kresów.
Układy republikańskie dotyczyły przesiedleń osób narodowości polskiej i żydowskiej z terenów trzech wspomnianych nowych republik sowieckich. W drugą stronę przesiedlić miano Białorusinów, Ukraińców i Litwinów.
Choć tak zwana repatriacja była dobrowolna, to w rzeczywistości przymusowo przesiedlani Polacy, Żydzi, Białorusini, Ukraińcy i Litwini, opuszczali swoje domy, pozostawiając często dorobek życia. Przesiedlanym nie zezwolono nawet na zabranie ze sobą gotówki, kruszców, biżuterii czy innych cennych przedmiotów.
Za pozostawione na Kresach majątki, Polacy i polscy Żydzi mieli otrzymać odszkodowanie od komunistycznego rządu polskiego. Nigdy do tego nie doszło, a kwestia tak zwanych majątków zabużańskich ciągnie się do dziś.
Na koniec trzeba przypomnieć, że układami republikańskimi polscy komuniści z PKWN faktycznie przyzwolili na zagarnięcie przez Związek Sowiecki i oderwanie od terytorium Polski terenu Kresów. Stało się to jeszcze przed konferencją w Jałcie, gdzie mocarstwa alianckie i Józef Stalin ustalili zagrabienie wschodnich terenów II Rzeczpospolitej.
