5 lipca 1946 r. Komuniści wprowadzają cenzurę

Utworzony dekretem z 5 lipca 1946 roku Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk sprawował cenzurę nad wszystkimi wydawnictwami prasowymi, książkami, przedstawieniami teatralnymi i estradowymi oraz audycjami radiowymi i telewizyjnymi.

Jak można było przeczytać w dekrecie, kontrola miała na celu zapobiec m.in. godzeniu w ustrój Państwa Polskiego, ujawnianiu tajemnic państwowych, naruszaniu międzynarodowych stosunków Państwa Polskiego, naruszaniu prawa lub dobrych obyczajów i wreszcie wprowadzaniu w błąd opinii publicznej poprzez podawanie wiadomości niezgodnych z rzeczywistością.

Litera prawa była oczywiście skrzętnie wykorzystywana przez komunistycznych i peerelowskich cenzorów, którzy jednocześnie za nic mieli ustanowione w Konstytucji Rzeczpospolitej Ludowej z 1952 roku wolność słowa czy zakaz cenury.

Reklama

Cenzorską działalność Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk ujawnił pracujący w urzędzie w latach 70. zeszłego stulecia absolwent krakowskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej Tomasz Strzyżewski, który podjął się mrówczej pracy przepisania w całości "Księgi Zapisów i Zaleceń Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk".

Po wyemigrowaniu do Szwecji w 1977 roku Strzyżewski opublikował dokumenty, które przemycił na prom przylepiając je sobie do pleców. Ich treść, upubliczniona w "Czarnej Księdze Cenzury PRL", początkowo budziła kontrowersje, gdyż nie wierzono w ich autentyczność. Później z przerażeniem skonstatowano, że cenzura w PRL była wszechobecna.

"Myślałem, że o cenzurze wiem wszystko, tymczasem wiedziałem jeszcze mało. (...) Niewolnik jest niewolnikiem, dopóki o swojej niewoli nie wie. A o takiej postaci cenzury nie wie w Polsce chyba co najmniej 80 procent ludzi. Niewolnicy, najczystsi niewolnicy!" - tak na informacje dotyczące peerelowskiej cenzury ujawnione w "Księdze" zareagował w "Dziennikach" Stefan Kisielewski.

Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk działał do kwietnia 1990 roku. Jeszcze po wyborach 4 czerwca 1989 roku zdarzały się pojedyncze przypadki cenzorskich "cięć".

INTERIA.PL
Dowiedz się więcej na temat: cenzura | Polska Rzeczpospolita Ludowa
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy