8 kwietnia 1919 r. W Krakowie założono Akademię Górniczą
Grupa inżynierów i działaczy górniczych, pod przewodnictwem Jana Zarańskiego już w 1912 roku rozpoczęła działania, by uzyskać zgodę na powołanie w Krakowie wyższej uczelni kształcącej inżynierów górnictwa.
Ministerstwo Robót Publicznych w Wiedniu powołało w 1913 roku Komitet Organizacyjny Akademii Górniczej, którego przewodniczącym został profesor Józef Morozewicz. Zabiegi przyniosły skutek i Akademia Górnicza w Krakowie została zatwierdzona przez Najwyższe Postanowienie cesarza Franciszka Józefa z dnia 31 maja 1913 r.
Pierwszym profesorem Akademii - został Jan Zarański. Zajęcia na uczelni miały się rozpocząć w roku akademickim 1914/15 - w semestrze zimowy. Niestety, plany pokrzyżował wybuch I wojny światowej. Na jednym z dokumentów z tamtych czasów znaleziono, w rogu kartki, dopisek: "Wskutek wybuchu wojny nie otwarto akademii górniczej, cała sprawa odroczona do spokojnych czasów, 21 marca 1915 r.".
Do koncepcji utworzenia w Krakowie uczelni górniczej i skupionego wokół niej silnego ośrodka naukowego, powrócono już w niepodległej Polsce. W 1918 roku Komitet Organizacyjny od nowa podjął prace zmierzające do otwarcia akademii w Krakowie. W końcu Akademia Górnicza została powołana uchwałą Rady Ministrów z dnia 8 kwietnia 1919 r. Naczelnik Państwa Józef Piłsudski powołał pierwszych profesorów 1 maja 1919 r. Był wśród nich prof. Stanisław Płużański, który został pierwszym rektorem uczelni, ale nie podjął obowiązków. Faktycznie stroną organizacyjną zajęli się profesorowie Józef Morozewicz i Antoni Hoborski.
Uroczyste otwarcie Akademii Górniczej nastąpiło w auli Uniwersytetu Jagiellońskiego 20 października 1919 r. Dokonał tego Naczelnik Państwa Józef Piłsudski wypowiadając formułę: "Ogłaszam Akademię Górniczą w Krakowie za otwartą". W uroczystości wzięli udział m.in. minister przemysłu i handlu Ignacy Szczeniowski, minister oświaty Jan Łukasiewicz, generałowie Józef Haller i Dowbór Muśnicki oraz prymas kardynał Edmund Dalbor.
Pierwsze lata uczelni nie były łatwe. Urzędującym rektorem (1920-22) został pierwszy dziekan Wydziału Górniczego prof. Antoni Hoborski. W sprawozdaniu za rok 1920/1921 rektor Hoborski napisał: "Pierwszy rok istnienia Akademii zakończył się niepomyślnie dla naszej uczelni. Ciężkie bowiem walki z Rosją bolszewicką spowodowały ogólną mobilizację społeczeństwa, porzucenie wszelkich poczynań dla jednej sprawy, jaką była obrona zagrożonego bytu państwowego. Toteż studenci nasi, pomni swych obowiązków wobec Ojczyzny, opuścili mury uczelni, zaniechali wakacyjną pracę w kopalniach i wstąpili do wojska jako ochotnicy".
15 czerwca 1923 r. rozpoczęto budowę pierwszego budynku uczelni.
AS
