8 maja 1953 r. "Non possumus!" - biskupi polscy sprzeciwili się władzy komunistycznej
Prowadząc konsekwentnie politykę podporządkowania Kościoła władzy państwowej Bolesław Bierut wydał 9 lutego 1953 r. dekret o obsadzaniu wszystkich stanowisk duchownych, włącznie z biskupami. Było to posunięcie nie do zaakceptowania przez biskupów. Kardynał Stefan Wyszyński, prowadzący do tej pory politykę kompromisu z komunistami, uznał, że dalsze ustępstwa nie są możliwe.
Podczas Konferencji Episkopatu Polski, która odbywała się w Krakowie, został przyjęty memoriał napisany przez kardynała Stefana Wyszyńskiego do I Sekretarza KC PZPR Bolesława Bieruta. Opisano w nim szykany, jakimi gnębiono Kościół i duchowieństwo, m.in.: aresztowania księży zakonnic i zakonników, niszczenie polskiej administracji kościelnej na ziemiach zachodnich, rozbijanie Kościoła od wewnątrz przez ruch tzw. "księży patriotów", konfiskatę szpitali, szkół i innych placówek kościelnych, likwidowanie i szykanowanie katolickich wydawnictw i prasy.
Na zakończenie biskupi stwierdzili: "A gdyby się zdarzyć miało, że czynniki zewnętrzne będą nam uniemożliwiały powoływanie na stanowiska duchowne ludzi właściwych i kompetentnych, jesteśmy zdecydowani nie obsadzać ich raczej wcale, niż oddawać religijne rządy dusz w ręce niegodne. Kto by zaś odważył się przyjąć jakiekolwiek stanowisko kościelne skądinąd, wiedzieć powinien, że popada tym samym w ciężką karę kościelnej klątwy. Podobnie, gdyby postawiono nas wobec alternatywy: albo poddanie jurysdykcji kościelnej, albo osobista ofiara - wahać się nie będziemy. Pójdziemy za głosem apostolskiego naszego powołania i kapłańskiego sumienia, idąc z wewnętrznym spokojem i świadomością, że do prześladowania nie daliśmy najmniejszego powodu, że cierpienie staje się naszym udziałem nie za co innego, lecz za sprawę Chrystusa i Chrystusowego Kościoła. Rzeczy Bożych na ołtarzach cesarza składać nam nie wolno. Non possumus!".
Memoriał przekazany został Bolesławowi Bierutowi 21 maja 1953 r. przez prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego. Do wiadomości wiernych został podany 4 czerwca podczas procesji Bożego Ciała w Warszawie.
AS