9 lipca 1947 r. Stalin zabronił i Polska nie przyjęła Planu Marshalla

Plan (uchwalony później jako European Recovery Program) był częścią polityki prezydenta Stanów Zjednoczonych Harry’ego Trumana, który dążył do powstrzymania rozprzestrzeniania się komunizmu w Europie. Idee komunistyczne miały silniejsze wpływy w krajach, gdzie panowała bieda. Odbudowa gospodarek państw zniszczonych podczas II wojny światowej miała ułatwić przeciwstawienie się komunizmowi.

- Jest rzeczą logiczną, że Stany Zjednoczone powinny uczynić wszystko, co leży w ich mocy, by pomóc w przywróceniu światu normalnego zdrowia gospodarczego, bez czego nie może być mowy o równowadze politycznej i zapewnieniu pokoju - przemawiał stojąc na schodach Memorial Church w Harvard Yard George Marshall. - Nasza polityka jest wymierzona nie przeciwko jakiemukolwiek krajowi czy doktrynie, ale przeciwko głodowi, ubóstwu, rozpaczy i chaosowi. Jej celem powinno być ożywienie gospodarki, tak aby umożliwić powstanie warunków politycznych i społecznych, w których mogą działać wolne instytucje.

Na 12 lipca zaplanowano w Paryżu konferencję, w której miały uczestniczyć państwa zainteresowane udziałem w programie. Zaproszenia trafiły m.in. do Belgradu, Moskwy, Pragi i Warszawy. Jednak na wyraźne żądanie Stalina minister spraw zagranicznych ZSRR Wiaczesław Mołotow zabronił krajom satelickim Moskwy udziału w konferencji. W rezultacie premier Józef Cyrankiewicz odwołał udział polskiej delegacji w paryskiej spotkaniu. Oznaczało to, że Polska nie skorzysta z amerykańskiej pomocy.

European Recovery Program, zwany później Planem Marshalla, zapewniał kredyty na towary amerykańskie w kwocie od 1,5 mld do 3 mld dolarów. W sumie, po uchwaleniu 3 kwietnia 1948 przez Kongres Stanów Zjednoczonych planu Marshalla, do Europy w latach 1948-52 wpłynęło 13,5 mld dolarów. Najwięcej na pomocy skorzystały Wielka Brytania, Francja, Włochy, Niemcy Zachodnie, ale też i Grecja, gdzie udało się powstrzymać rozprzestrzenianie się komunizmu.

AS