8 maja nie jest w Polsce dniem zakończenia wojny
Cała Europa, w tym i Polska, świętuje dziś kolejną rocznicę zakończenia drugiej wojny światowej. Jednak według obowiązującego w naszym kraju prawa, Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności powinniśmy obchodzić 9 maja. A to za sprawą dekretu Krajowej Rady Narodowej kierowanej przez Bolesława Bieruta z 8 maja 1945 roku, która podobnie jak w Związku Radzieckim przyjęła, że Polacy będą świętowali zwycięstwo nad Trzecią Rzeszą i wyzwolenie przez Armię Czerwoną 9 maja.
Dyrektor Biura Edukacji Instytutu Pamięci Narodowej Andrzej Zawistowski w rozmowie z Informacyjną Agencją Radiową podkreśla, że obowiązujący wciąż dekret Bierut jest paradoksem. Nie dość, że 8 maja obchodzimy nie Dzień Zwycięstwa, ale dzień zakończenia wojny, to jeszcze dochodzi do tego fakt, że ani 8, ani 9 maja Armia Czerwona wolności Polsce nie przyniosła. - Po zakończeniu wojny - dodaje doktor Zawistowski - pół Polski znalazło się w granicach Związku Radzieckiego.
Andrzej Zawistowski przypomina, że 9 maja do dziś w Rosji obchodzony jest jako zwycięstwo w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej, a nie w drugiej wojnie światowej, a sowieci zdecydowali się na zmianę dat, by odróżnić się od krajów zachodniej Europy.
Doktor Zawistowski wyjaśnia, że dla Polski 8 maja 1945 roku, kiedy Niemcy podpisały bezwarunkowy akt kapitulacji, nie oznaczał wolności. - 11 listopada - tłumaczy historyk - to dzień kiedy odzyskaliśmy wolność i mogliśmy o sobie stanowić, 8 maja oznaczał dla milionów Polaków początek nowej okupacji komunistów, która trwała przez kolejnych 45 lat.
69 lat temu, 8 maja 1945 roku został podpisany akt bezwarunkowej kapitulacji Trzeciej Rzeszy. Dokument był sygnowany najpierw w Reims we Francji (7 maja), a dzień później, na żądanie Stalina, w Karlshorst na przedmieściach Berlina. Koniec działań wojennych wyznaczono na godzinę 23.01 w dniu 8 maja.
Prezydent Stanów Zjednoczonych Harry Truman i premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill ogłosili jednocześnie 8 maja jako V-E Day, czyli Victory in Europe Day.
Podpisanie kapitulacji Niemiec oznaczało zakończenie drugiej wojny światowej, jednak tylko w Europie. Walki trwały jeszcze do września 1945 roku na Bliskim Wschodzie. Ponadto niektóre kraje europejskie, w tym Polska, z okupacji niemieckiej przeszły pod reżim komunistycznego systemu pod hegemonią Związku Radzieckiego.
Druga wojna światowa trwała 6 lat. Uczestniczyły w niej 72 państwa. Działania wojenne prowadzono na terytorium 40. krajów. Do wojska powołano około 110. milionów ludzi, nie licząc uczestników ruchu oporu. Według różnych szacunków, straty w ludziach wyniosły od 40. do 60. milionów: poległych, zamordowanych i zmarłych. Polska straciła ponad 6 milionów obywateli, w tym blisko 700 tysięcy wskutek bezpośrednich działań wojennych. Polskie siły zbrojne uczestniczyły w większości kampanii wojennych i bitew drugiej wojny światowej.
Polska po zakończeniu działań wojennych na mocy ustaleń na konferencji w Jałcie między Churchillem, Rooseveltem i Stalinem znalazła się w sowieckiej strefie wpływów. Na rzecz Związku Radzieckiego utraciliśmy znaczną część wschodnich terenów, zamieszkanych przez kilka milionów Polaków. Ponadto do 1989 roku, w Polsce władzę sprawowali komuniści, którzy byli zależni od Moskwy.
