1950 r. Kalendarium wydarzeń w Polsce

1 stycznia 1950 roku podpisanie porozumienia między rządem RP a rządem NRD o repatriacji ludności niemieckiej z Polski do Niemiec.

13 stycznia 1950 roku zawieszenie działalności Instytutu Francuskiego na terenie RP i rozwiązanie polskich organizacji społecznych i kulturalnych na terenie Francji.

Wytyczna ministerstwa sprawiedliwości, by naruszenie tajemnicy służbowej było traktowane jako szpiegostwo.

17 stycznia 1950 roku utworzenie przedsiębiorstwa państwowego Fabryka Samochodów Osobowych w Warszawie.

18 stycznia 1950 roku przekazanie Batalionów Pracy do dyspozycji przemysłu węglowego.

23 stycznia 1950 roku w związku ze stwierdzeniem nadużyć w "Caritasie" zrzeszenie odebrano Kościołowi katolickiemu i wprowadzono w nim zarząd przymusowy.

24 stycznia 1950 roku proces ojców bonifratrów, kierujących zakładem dla dzieci epileptycznych we Wrocławiu. Oskarżano ich o bicie dzieci oraz o zabranianie im wstępowania do Związku Młodzieży Polskiej. Procesowi nadano szczególny rozgłos w celu osłabienia pozycji kościoła w zakładach opiekuńczych i szkolnictwie.

25 stycznia 1950 roku górnik Wiktor Markiewka inicjuje nową formę współzawodnictwa - długofalowe zobowiązania produkcyjne.

28 stycznia 1950 roku odsłonięcie pomnika Adama Mickiewicza w Warszawie kończy obchody roku mickiewiczowskiego.

31 stycznia 1950 roku zatwierdzenie wstępnego projektu budowy huty żelaza pod Krakowem.

4 lutego 1950 roku uchwalenie przez Sejm RP Ustawy o powszechnym obowiązku wojskowym.

16 lutego 1950 roku zjazd rektorów i prorektorów polskich wyższych uczelni - przeciwstawienie się kosmopolityzmowi w nauce.

19 lutego 1950 roku samokrytyka pisarzy, T. Borowskiego i J. Andrzejewskiego, jako nowa forma literacka.

20 lutego 1950 roku utworzenie przedsiębiorstw państwowych Stocznia Północna w Gdańsku i Stocznia Szczecińska w Szczecinie.

28 lutego 1950 roku w Warszawie podjęto decyzję o odbudowie Teatru Wielkiego. Zostanie ukończona w latach 60.

13 marca 1950 roku Polska występuje z Międzynarodowego Banku ds.  Odbudowy i Rozwoju i z Międzynarodowego Funduszu Walutowego.

20 marca 1950 roku zniesienie związków samorządu terenowego, zniesienie urzędów wojewódzkich, starostw powiatowych, stanowisk wojewodów, starostów, prezydentów   miast,  burmistrzów i wójtów - zastąpienie ich przez prezydia rad narodowych odpowiednich szczebli.

Ustawa o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki (majątków ziemskich Kościoła katolickiego). Proboszczom pozostawiono gospodarstwa rolne do 50 bądź 100 ha.

29 marca 1950 roku wycofanie z bibliotek wojskowych wydanej w 1945 roku książki generała Stefana Mossora Sztuka wojenna w warunkach nowoczesnej wojny, uznanej za szkodliwą ideologicznie.

2 kwietnia 1950 roku we wsi Bojadła (powiat zielonogórski) otwarto pierwsze stałe kino wiejskie.

4 kwietnia 1950 roku wprowadzenie nadzoru państwowego nad ogrodami zoologicznymi.

Ustawa o zakazie uboju zwierząt hodowlanych - równoznaczna z zakazem handlu mięsem i jego przetworami przez prywatnych wytwórców.

6 kwietnia 1950 roku zakończenie repatriacji Niemców z Polski do NRD.

8 kwietnia 1950 roku umiera Wacław Niżyński, światowej sławy baletmistrz.

14 kwietnia 1950 roku podpisanie porozumienia między rządem RP a Episkopatem Polski, który deklaruje poszanowanie prawa i władzy państwowej.

19 kwietnia 1950 roku ustawa o socjalistycznej dyscyplinie pracy. Przewiduje ostre kary za absencje i spóźnienia do pracy. Będzie obowiązywała do września  1956 roku.

26 kwietnia 1950 roku ustanowienie 1 maja świętem państwowym.

30 kwietnia 1950 roku w więzieniu w Rawiczu umiera Kazimierz Pużak, działacz socjalistyczny.

 8 maja 1950 roku marszałek Sejmu Ustawodawczego zezwala na aresztowanie posła, generała dywizji, Mariana Spychalskiego.

9 maja 1950 roku Polska reprezentacja zajmuje drużynowo 5. miejsce w Wyścigu Pokoju.

13 maja 1950 roku skierowanie 10 batalionów pracy do kopalni uranu w Kowarach.

15 maja 1950 roku zmniejszenie dostaw reparacyjnych z NRD do Polski.

Rozwiązanie Związku Harcerstwa Polskiego jako samodzielnej organizacji (stał się autonomicznym członem ZMP).

18 maja 1950 roku ustanowienie państwowej nagrody artystycznej przyznawanej z okazji 22 lipca.

20 maja 1950 roku Stanisław Mikołajczyk powołuje na emigracji Polski Narodowy Komitet Demokratyczny, w którego skład weszły PSL, SP i SD.

30 maja 1950 roku rozporządzenie Ministra Pracy i Opieki Społecznej w sprawie przymusowego umieszczania żebraków i włóczęgów w domach pracy przymusowej.

Umiera Wincenty Rzymowski, publicysta i polityk, minister spraw zagranicznych w Tymczasowym Rządzie Jedności Narodowej.

6 czerwca 1950 roku podpisanie w Warszawie umowy między RP a NRD o dostawach żywności na kredyt z Polski do NRD.

13 czerwca 1950 roku w wypadku samochodowym ginie Ksawery Pruszyński, znany pisarz i publicysta.

17 czerwca 1950 roku wprowadzenie planowego skupu zbóż.

20 czerwca 1950 roku pismo Prezydenta RP, Bolesława Bieruta, do Przewodniczącego Rady Ministrów ZSRR, Józefa Stalina, o skierowanie do służby w Wojsku Polskim oficerów Armii Radzieckiej  w  związku z niedoborami     powstałymi w wyniku czystek prowadzonych w Wojsku Polskim.

Podporządkowanie adwokatury aparatowi państwowemu, powołanie Zespołów Adwokackich w miejsce prywatnych kancelarii.

28 czerwca 1950 roku uchwalenie przez Sejm RP Ustawy o zmianach podziału administracyjnego Państwa (m.in. województwo śląskie stało się katowickim, a pomorskie -bydgoskim; utworzenie województw: koszalińskiego, opolskiego, zielonogórskiego).

Uchwalenie przez Sejm RP Ustawy o powszechnej elektryfikacji miast i wsi.

30 czerwca 1950 roku protest rządu RP przeciw agresji Stanów Zjednoczonych w Korei oraz przeciw uchwale Rady Bezpieczeństwa ONZ o wysłaniu wojsk ONZ do Korei.

2 lipca 1950 roku wydanie zakazu  działalności w Polsce Świadków Jehowy.

3 lipca 1950 roku pozbawienie wydawanej w Paryżu "Kultury" debitu komunikacyjnego.

4 lipca 1950 roku pierwsza, nadana z Nowego Jorku, audycja Radia Wolna Europa po polsku. Szefem rozgłośni polskiej zostaje Jan Nowak Jeziorański.

5 lipca 1950 roku przekształcenie Studiów Wychowania Fizycznego przy Akademiach Medycznych w Poznaniu,  Wrocławiu   i  Krakowie w Wyższe Szkoły Wychowania Fizycznego.

6 lipca 1950 roku podpisanie w Zgorzelcu układu między RP a NRD o wytyczeniu ustalonej i istniejącej granicy polsko-niemieckiej.

16 lipca 1950 roku podczas   odbywających   się w Bazylei  mistrzostw   świata w gimnastyce, Polka Helena Rakoczy zostaje mistrzynią świata w wieloboju gimnastycznym, zdobywając w poszczególnych bojach trzy złote medale (w ćwiczeniach wolnych, na równoważni, w skoku przez konia) oraz jeden srebrny (w ćwiczeniach na poręczach).

18 lipca 1950 roku zniesienie Izb Lekarskich i Izb Lekarsko-Dentystycznych.

Zmiana roty przysięgi wojskowej. Odtąd żołnierze przysięgają strzec niezawisłości, niepodległości (...) przed zakusami imperialistów.

20 lipca 1950 roku zniesienie sankcji wobec obywateli, którzy zgłosili swą przynależność do narodowości niemieckiej.

 21 lipca 1950 roku uchwała Sejmu RP o 6-letnim planie  rozwoju gospodarczego i budowie podstaw socjalizmu na lata 1950 - 55.

22 lipca 1950 roku przyznanie pierwszych państwowych nagród artystycznych (wśród laureatów m.in. W. Broniewski, K. Brandys, L. Kruczkowski, M. Jastrun).

23 lipca 1950 roku Tadeusz Góra zdobywa jako pierwszy w Polsce i drugi na świecie złotą odznakę szybowcową z trzema diamentami.

27 lipca 1950 roku nadanie Państwowemu Przedsiębiorstwu Kolportażu "Ruch" prawa wyłączności na prenumeratę oraz kolportaż dzienników i czasopism.

2 sierpnia 1950 roku utworzenie Instytutu Wzornictwa  Przemysłowego.

12 sierpnia 1950 roku rozkaz Ministra Obrony Narodowej o zakazie noszenia w Wojsku Polskim czapek garnizonowych starego typu, tzw. rogatywek.

15 sierpnia 1950 roku nota rządu RP do Światowej Organizacji Zdrowia o wystąpieniu z tej organizacji.

20 sierpnia 1950 roku pierwszy w Polsce publiczny pokaz pilotażu na myśliwskim samolocie odrzutowym.

25 sierpnia 1950 roku utworzenie przedsiębiorstwa państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków.

1 września 1950 roku wprowadzenie nowych, opartych na marksizmie, programów do szkół średnich.

21 września 1950 roku rozwiązanie Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów. Jego uprawnienia przejmuje, odtąd działające już jawnie, Prezydium Rządu.

27 września 1950 roku powołanie Komitetu Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie.

Przydział złota do złoceń figury króla z kolumny Zygmunta.

4 października 1950 roku decyzja o rozbudowie miasta Tychy.

7 października 1950 roku ustanowienie 12 października (rocznica bitwy pod Lenino) dniem Wojska Polskiego.

14 października 1950 roku zaniechanie organizacji Międzynarodowych Targów Poznańskich w 1951 roku.

18 października 1950 roku Związek Akademicki Młodzieży Polskiej zostaje włączony do ZMP.

28 października 1950 roku wymiana pieniędzy w  Polsce (1 nowy złotych za 100 starych złotych).

Wprowadzenie zakazu posiadania walut obcych, monet złotych, złota i platyny - zaostrzenie kar za przestępstwa walutowe do kary śmierci włącznie.

 16 listopada 1950 roku w Warszawie rozpoczynają się obrady II Światowego Kongresu Obrońców Pokoju.

25 listopada 1950 roku zakończenie  III   Sesji RWPG w Moskwie.

29 listopada 1950 roku utworzenie Państwowych Wyższych Szkół Pedagogicznych w    Warszawie,   Katowicach i Wrocławiu.

2 grudnia 1950 roku umiera Wojciech Weiss, artysta malarz.

3 grudnia 1950 roku spis powszechny ludności wykazuje, że Polska liczy 25 mln mieszkańców.

9 grudnia 1950 roku znalezienie w ruinach Warszawy archiwum Ringelbluma, bezcennego zbioru dokumentów z getta.

14 grudnia 1950 roku uchwała  Prezydium   Rządu o budowie w Warszawie metra.

21 grudnia 1950 roku prapremiera filmu Miasto nieujarzmione - poprawionej z powodów cenzuralnych wersji Robinsona Warszawy, nakręconego w 1946  roku.

27 grudnia 1950 roku utworzenie zaocznych średnich szkół prawniczych.

Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000