Msza Pojednania w Krzyżowej
Wydarzenie to stało się przełomowym momentem w stosunkach polsko-niemieckich. 25 lat temu, 12 listopada 1989 roku w Krzyżowej na Dolnym Śląsku została odprawiona historyczna Msza Pojednania, z udziałem premiera Polski Tadeusza Mazowieckiego oraz kanclerza Niemiec Helmuta Kohla. Spotkanie to jest uznawane za początek nowego rozdziału w relacjach obu krajów.
Z okazji rocznicy, dziś w Krzyżowej odbędzie się nabożeństwo ekumeniczne. Zaplanowano również międzynarodową konferencję na temat znaczenia polsko-niemieckiego pojednania. Natomiast 20 listopada przyjadą tu: premier Ewa Kopacz i kanclerz Niemiec Angela Merkel, aby wziąć udział w obchodach 25-lecia historycznej mszy w Krzyżowej.
Spotkanie pierwszego niekomunistycznego premiera Polski oraz kanclerza jednoczących się Niemiec w 1989 roku, nie niosło za sobą żadnych konkretnych uzgodnień czy decyzji. Msza Pojednania miała przede wszystkim charakter wielkiego symbolu. Była częścią wizyty Kohla w Polsce, podczas której poruszono miedzy innymi kwestie granicy na Odrze i Nysie oraz problem odszkodowań za straty poniesione przez Polskę w II wojnie światowej.
Homilii wygłoszonej w Krzyżowej przez biskupa opolskiego Alfonsa Nossola przyświecały słowa: "Iść razem - pojednani w prawdzie i miłości". Biskup podkreślił wówczas, że dar wzajemnego przebaczenia jest heroizmem, który należy podjąć, aby móc budować nowy rozdział w koegzystencji dwóch doświadczonych przez historię narodów.
W trakcie mszy, po słowach "przekażcie sobie znak pokoju" kanclerz Kohl i premier Mazowiecki opuścili klęczniki i wymienili długi uścisk dłoni. Fotografia przedstawiająca tę scenę następnego dnia pojawiła się w światowych mediach, stając się symbolem otwarcia nowego etapu w stosunkach polsko-niemieckich.
Wizyta Helmuta Kohla w Polsce rozpoczęła się 9 listopada 1989 roku. Tego samego dnia upadł mur berliński. W związku z tym historycznym wydarzeniem kanclerz przerwał pobyt i udał się do Berlina. Do Polski wrócił po dwóch dniach, 11 listopada.
Podczas tej wizyty rozpoczęły się rozmowy dotyczące kwestii nienaruszalności granicy na Odrze i Nysie, kontynuowane potem przez kilka miesięcy. W lipcu 1990 roku kształt zachodniej granicy Polski uznały parlamenty NRD i RFN. Traktat ostatecznie rozstrzygający tę kwestię został podpisany w listopadzie 1990 roku.
Dla Polski podpisanie tego dokumentu stanowiło zakończenie długiej dyplomatycznej drogi. Pierwsze umowy mające potwierdzić kształt granicy na Odrze i Nysie, Polska podpisała z Niemiecką Republiką Demokratyczną w 1950 roku w Zgorzelcu. RFN odmawiała jednak uznania tych postanowień, a jej konstytucja przyjmowała za obowiązujące granice Niemiec z 1937 roku.
Stosunki polsko-zachodnioniemieckie uległy ociepleniu dopiero po objęciu funkcji kanclerza przez Willy'ego Brandta. W 1970 roku szefowie rządów PRL i RFN podpisali układ o normalizacji wzajemnych stosunków, w którym linia graniczna na Odrze i Nysie Łużyckiej została uznana jako zachodnia granica Polski. Najważniejsze postanowienia tego porozumienia stały się podstawą układu z 1990 roku.
Podczas II wojny światowej w Krzyżowej działała jedna z grup ruchu oporu w III Rzeszy o nazwie "Krąg z Krzyżowej". Skupiała niemiecką opozycję antyhitlerowską. Jej członkowie zasłużyli się jako obrońcy demokracji i praw człowieka. Grupa "Krąg z Krzyżowej" powstała z inicjatywy hrabiego Helmuta Jamesa von Moltke i Petera Yorka von Wartenburga.
Pałac rodziny von Moltke, przy którym 25 lat temu odprawiono Mszę Pojednania, dziś jest siedzibą Fundacji "Krzyżowa" dla Porozumienia Europejskiego.