Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (25.01.1949 r.)

W 1950 roku do RWPG przystąpiła NRD, później dołączyły Mongolia (1962), Kuba (1972), Wietnam (1978). Okresowo członkiem pozostawała Albania (1949 - 61). Kilka innych państw (Jugosławia, Finlandia, Meksyk, Irak, Nikaragua) zawarło umowy o współpracy z RWPG. 

Głównym organem była Sesja Rady obradująca raz do roku na szczeblu przywódców partii komunistycznych, szefów państw i rządów oraz podlegający jej Komitet Wykonawczy, w którego skład wchodzili wicepremierzy stowarzyszonych krajów. Liczne komitety i komisje RWPG tworzyły skomplikowany aparat biurokratyczny podejmujący decyzje dotyczące m.in. specjalizacji produkcji, wspólnych inwestycji czy wielkości i struktury obrotów w handlu zagranicznym.

Mechanizmy współpracy i integracji gospodarczej stanowiły pochodną przyjętych w krajach członkowskich reguł centralnego planowania i gospodarki nakazowo-rozdzielczej i przesądzały o braku sukcesów wspólnych przedsięwzięć. Nie stosowano typowych dla gospodarki rynkowej mechanizmów integracji w postaci stref wolnego handlu czy unii celnej. We wzajemnych rozliczeniach nie posługiwano się wymienialną walutą, co uniemożliwiało racjonalną wycenę towarów i kosztów produkcji (posługiwano się tzw. rublem transferowym, ale nie oznaczało to możliwości dokonywania zakupów w innym kraju przy powstaniu dodatniego salda w obrocie z drugim partnerem). 

Kurs rubla transferowego ustalany arbitralnie wobec dolara umożliwiał silniejszym gospodarczo podmiotom nabywanie dóbr w krajach partnerskich poniżej ich cen światowych. Hamowało to inicjatywy gospodarcze i powodowało brak konkurencyjności na międzynarodowym rynku ekonomicznym. Otwarcie w latach siedemdziesiątych niektórych państw na rynki zachodnie przyspieszyło erozję struktur RWPG, której właściwy rozpad zapoczątkowały zmiany ustrojowe państw członkowskich po 1989 roku. Rozwiązanie RWPG nastąpiło 28 czerwca 1991 roku.

Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000