Rajdowe aspiracje PRL: Polski Fiat 125p - model Monte Carlo i Akropolis
Na przełomie 1973 i 1974 roku zaprezentowano publicznie dwie sportowe wersje Polskiego Fiata 125p, z nazwami zaczerpniętymi z rajdów, w których wozy FSO odnotowały swoje największe sukcesy: Monte Carlo 1600 i Akropolis 1800.
Pojazdy powstały przez zamontowanie w karoserii Polskiego Fiata 125p silników - 1600 cm³ i 1800 cm³ - pochodzących z włoskich modeli Fiata.
Przeznaczeniem tych wozów były zmagania sportowe, głównie w rajdach. Pierwszymi egzemplarzami sportowych Polskich Fiatów startowali kierowcy fabrycznych FSO. Niewielka partia trafiła też do wolnej sprzedaży.
Wozy rajdowe zespołu fabrycznego FSO różniły się nieco od rajdówek oferowanych prywatnym odbiorcom. Powstał nawet folder reklamowy, który wydrukowano w nakładzie zaledwie 500 egzemplarzy. W sprzedaży dewizowej wersja Monte Carlo kosztowała około 3400 dolarów, a Akropolis - 3600 dolarów.
Były to sumy wysokie, jak na ówczesne czasy i realia Polski. Dla przykładu, standardowy model Polskiego Fiata 125p kosztował wówczas około 1800 dolarów.
Najprawdopodobniej (różne źródła podają odmienne dane) wielkość produkcji wynosiła około 800-900 sztuk Polskiego Fiata 125p Monte Carlo i około 50 sztuk wersji Akropolis. Wytwarzanie obu sportowych wersji zakończono w 1975 roku.
Pojawienie się sportowych Polskich Fiatów 125p dało duży impuls do rozwoju sportów samochodowych w Polsce w latach 1972-1981 oraz zaowocowało znaczącymi sukcesami polskich kierowców na arenie międzynarodowej.
Wprowadzenie do produkcji małoseryjnej w FSO wersji sportowych Polskiego Fiata 125p miało również za zadanie promocję i reklamę marki Polski Fiat w krajach Europy Zachodniej.
Inną przyczyną, w tamtych czasach przemilczaną, ale mającą znaczny wpływ na prężenie rajdowych muskułów przez przemysł motoryzacyjny w PRL, były sportowe pasje Andrzeja Jaroszewicza, syna ówczesnego premiera Piotra Jaroszewicza.
Przy okazji opowieści o sportowych wersjach Polskich Fiatów 125p należy wspomnieć o ciekawym wyczynie, jaki miał miejsce w czerwcu 1973 roku. Na podwrocławskiej drodze odbyła się próba bicia rekordu długodystansowej jazdy non-stop Polskim Fiatem 125p.
Samochód prowadzili kolejno najlepsi kierowcy sportowi w naszym kraju: Andrzej Jaroszewicz, Robert Mucha, Andrzej Aromiński, Jerzy Dobrzański, Ryszard Nowicki, Franciszek Postawka, Marek Varisella i Sobiesław Zasada.
Ten wyścig z czasem zakończył się sukcesem w aż trzech kategoriach. Ustanowiono nowe rekordy: 25 tys. km ze średnią prędkością 138,08 km/h; 25 tys. mil - 138,18 km/h; 50 tys. km - 138,27 km/h.
Tomasz Szczerbicki