Przewrót majowy

W dniach 12-15 maja 1926 roku marszałek Józef Piłsudski dokonał zbrojnego zamachu stanu. Zmusiła go do tego pogarszająca się sytuacja polityczna i gospodarcza kraju oraz seria kryzysów gabinetowych w latach 1925-1926. 12 maja Piłsudski ruszył na Warszawę na czele oddziałów przybyłych do Rembertowa pod pozorem ćwiczeń wojskowych. Oddziały te zajęły warszawską Pragę. Rząd ogłosił stan wyjątkowy. Próby sprowadzenia do stolicy wojsk wiernych rządowi nie powiodły się z powodu strajku kolejarzy, który został sprowokowany przez popierających Piłsudskiego socjalistów. Na moście Poniatowskiego odbyło się spotkanie Piłsudskiego z prezydentem Stanisławem Wojciechowskim. Rozmowa zakończyła się fiaskiem, prezydentowi nie udało się powstrzymać marszałka. 14 maja Piłsudski przejął kontrolę nad Warszawą. Przez dwa dni trwały w mieście walki między zwolennikami marszałka a wojskami wiernymi rządowi. W wyniku walk zginęło 215 żołnierzy i 164 cywilów, rannych zostało 920 osób. Belweder został zajęty, a prezydent Wojciechowski i premier Wincenty Witos podali się do dymisji, składając władzę w ręce marszałka Sejmu. Uprawnienia prezydenta przejął Maciej Rataj, który powołał nowy rząd z Kazimierzem Bartlem na czele, w którym Piłsudski został ministrem spraw wojskowych i generalnym inspektorem Sił Zbrojnych. 31 maja Zgromadzenie Narodowe wybrało Piłsudskiego na prezydenta RP, ale on tej godności nie przyjął, rekomendując na to stanowisko Ignacego Mościckiego. Dowódcy wojskowi, którzy podczas przewrotu poparli rząd Witosa, zostali później aresztowani. Dotyczyło to m.in. gen. Tadeusza Rozwadowskiego, Juliusza Malczewskiego, Włodzimierza Zagórskiego. Zamach majowy rozpoczął 13-letnie, autorytarne rządy sanacji.